ایران پرسمان - خراسان /مرکز پژوهش های مجلس در گزارش 19655، به واردشدن شوک فقر به اقتصاد ایران در سال های پایانی دهه 90 و سپس ثبات آن در سال‌های اخیر اشاره می کند و نشان می دهد در سال 1401، تاثیرات مثبت سیاست جبران رفاهی دولت، زیان رفاهی ناشی از تورم های بالا و نامتقارن در دهک های درآمدی را تا حدی جبران کرده است. طبق این گزارش، وضع حداقل دستمزد، نتوانسته در برخی استان ها هزینه های سبد مصرفی برای یک خانواده سه نفره را تامین کند و در نتیجه عارضه شاغلان فقیر را رقم زده است. در نتیجه لزوم تعیین حداقل دستمزد با در نظر گرفتن تفاوت های منطقه ای احساس می شود.
جهش خط فقر پس از سال 97
بررسی های مرکز پژوهش های مجلس در خصوص خط فقر حاکی از این است که خط فقر مطلق (که میزان دسترسی افراد به حداقل معیشت را می سنجد) تا پیش از سال 97 روند صعودی آرامی داشته، اما پس از آن سال، جهش قابل ملاحظه ای پیدا کرده است. بر این اساس، خط فقر مطلق برای هر نفر در سال 1401 برای کل کشور در حدود 2 میلیون و 560 هزار تومان، برای یک خانوار سه نفره در حدود 5 میلیون و 600 هزار تومان، و برای یک خانوار سه نفره برای مناطق شهری تهران 10 میلیون و 500 هزار تومان بوده است. این داده ها نشان می دهد خط فقر مطلق خانوار در مناطق شهری تهران در طول زمان از خط فقر کل کشور فاصله گرفته، به طوری که این عدد در سال 1401، حدود دو برابر خط فقر در کل کشور است. همچنین بر مبنای نرخ تورم منتهی به شهریور 1402، خط فقر خانوار سه نفره برای کل کشور و شهر تهران به ترتیب 8 میلیون و 232 هزار تومان و 15 میلیون 344 هزار تومان برآورد شده است.مرکز پژوهش ها در بخش دیگری از گزارش خود، به بررسی خط فقر شدید پرداخته است. طبق تعریف، خط فقر شدید وضعیتی است که اگر تمامی درآمد فرد صرف تهیه غذا شود، قادر به تامین کالری مورد نیاز روزانه خود نخواهد بود. با این تعریف، میانگین خط فقر شدید کل کشور در سال 1401 با رشدی 66 درصدی نسبت به سال 1401، به رقم 875 هزار تومان در ماه برای هر فرد رسیده است. در خور ذکر است رشد خط فقر شدید تقریباً معادل با تورم مواد غذایی در سال 1401 بوده است.
