تصویر روز ناسا؛ نواختری در همسای‍گی سحابی سیاره‌نما
خردنامه
بزرگنمايي:
ایران پرسمان - خبرآنلاین /منظومه ستاره‌ای GK برساوش 1500 سال‌نوری با زمین فاصله دارد و میزبان نواختر 1901، دومین نواختر نزدیک ثبت‌شده در تاریخ است. البته این منظومه ستاره‌ای فقط با 2 سحابی از سه سحابی موجود در تصویر ارتباط دارد.
در مرکز این منظومه، کوتوله سفیدی واقع شده که هسته داغ بازمانده از مرگ ستاره‌ای خورشیدمانند است. این سحابی با سحابی دایره‌مانند «آتش‌بازی» (Firework) احاطه شده که درواقع، گازهایی است که طی انفجار گرماهسته‌ای روی سطح کوتوله سفید در سال 1901 به فضا پرتاب شده‌اند.
گازهای سرخ‌رنگی که پیرامون سحابی آتش‌بازی دیده می‌شوند، جو ستاره خورشیدمانند مرکزی هستند که در آخرین مراحل زندگی ستاره (غول سرخ) متورم شده و از آن گریخته‌اند. این لایه‌های گاز که سحابی سیاره‌نمای پخشیده‌ای را تشکیل داده‌اند، ده‌ها هزار سال پیش از انفجار نواختر 1901 منتشر شده‌اند.
گازهای کم‌فروغ خاکستری‌رنگی هم که در زمینه دیده می‌شوند، توده‌های ماده میان‌ستاره‌ای است که به نظر می‌رسد تصادفاً در حال عبور از این مجموعه است.
سال 1901، نواختر GK برساوش منفجر شد و برای چند هفته از ستاره ابط‌الجوزا (آلفا-جبار) هم روشن‌تر به نظر می‌رسد. پس از مرگ آن ستاره خورشیدمانند، کوتوله سفید برجامانده به‌لطف جاذبه نسبتاً قدرتمند خود، توده‌ها ماده را از ستاره همدمش به خود جذب می‌کرد و رفته‌رفته بر جرمش می‌افزود. انباشته شدن تدریجی هیدروژن و هلیوم خام در سطح کوتوله سفید، سبب می‌شد که هرازگاهی انفجاری گرماهسته‌ای (گداخت هسته‌ای) در سطح کوتوله اتفاق بیفتد و علاوه بر پخش شدن توده‌های ماده، کوتوله با درخششی کوتاه، کل کهکشان را تحت تأثیر قرار دهد. اخترشناسان از دیرباز، این اتفاق را «نواختر» (Nova) نامیده‌اند.
امسال هم به نظر می‌رسد که شاهد رویداد مشابهی خواهیم بود. انتظار می‌رود که منظومه ستاره‌ای T-اکلیل شمالی تا 6 ماه آینده، فورانی نواختری داشته باشد و چشم‌انداز منحصربه‌فردی در آسمان شب به راه بیندازد.
اعتبار تصویر و حق چاپ: Deep Sky Collective. برای مشاهده عکس در ابعاد بزرگ، اینجا را کلیک کنید.
منبع: تصویر روز ناسا
لینک کوتاه:
https://www.iranporseman.ir/Fa/News/1115887/