ایران پرسمان - ایرنا / مشاور سیاسی رئیس‌جمهور با اشاره به حضور همزمان ایران در اتحادیه‌ها اوراسیا و سازمان همکاری‌های شانگهای و بریکس، گفت: این دولت در عین‌حال به دنبال حل و فصل مسائل با دنیا و توازن در سیاست خارجی است.
مهدی سنایی امروز در دومین روز «مجمع گفت‌وگوی تهران» که در مرکز مطالعات وزارت امور خارجه برگزار شد، به تشریح سیاست خارجی دولت چهاردهم پرداخت و گفت: ایران علاوه بر روابط دو جانبه با کشورها و حضور در سطح بین‌المللی، مشخصه بارز او کنش‌گری در عرصه سیاست خارجی، قدرت منطقه‌ای و فعالیت‌های منطقه‌ای است.
وی با بیان اینکه منطقه به دلیل عوامل مختلفی در یک تب و تاب و التهاب و دوره تحول هست، تصریح کرد: بخشی از شرایط ناشی از همین دوره گذار در عرصه جهانی است و ما شاهد تداوم دوره گذار هستیم و مشخصه آن سیال بودن شرایط است که در حوزه خاورمیانه و پیرامون ما هم خودش را نشان می‌دهد. علاوه بر این منطقه از مداخلات فراوان قدرت‌های خارجی به ویژه آمریکا در طی دو دهه گذشته رنج می‌برد و آثار و عواقب این مداخله‌ها در کشورهای مختلف پیرامون قابل مشاهده است و عبور از این شرایط هم کار ساده‌ای نیست.
مشاور سیاسی رئیس‌جمهور افزود: البته همانطور که آقای رئیس‌جمهور هم مکرر اشاره می‌کند عدم وفاق و وحدت کافی مسلمانان نیز در تشکیل این شرایط قطعاً تاثیرگذار است و اگر مکانیسم‌های درون‌منطقه‌ای و سازوکارهای درون‌منطقه‌ای گسترش پیدا کند، حتما نسبت به حل و فصل مسائل کمک می‌کند.
سنایی با اشاره به شرایط ملتهب منطقه، در تشریح وظایفی که به عهده جمهوری اسلامی ایران به عنوان یک کنش‌گر فعال منطقه‌ای و بین‌المللی است، گفت: چیزی که قطعی است، نقش جمهوری اسلامی ایران در نظم منطقه‌ای و در تحولات منطقه نقش غیر قابل انکاری است و طبیعتاً بسته به شرایط و تحولات دوره‌های مختلف هم این نقش در شکل‌های مختلف بازآفرینی شده است. وقتی سخن از منطقه می‌گوییم، با حوزه گسترده‌ای مواجه هستیم که شامل آسیای مرکزی و قفقاز هم می‌شود. منطقه‌گرایی و همگرایی منطقه‌ای کشورهای منطقه از جمله اولویت‌های اصلی سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران در این دولت و البته در طول حداقل دو دهه گذشته بوده است.
وی در پاسخ به سؤالی در مورد اینکه با توجه به رویکرد دولت در تحقق وفاق چگونه می‌توانیم بین وفاق در سطح داخلی با وفاق در سطح منطقه‌ای و بین‌المللی پل بزنیم؟ بیان کرد: سیاست وفاق در داخل حتماً کمک‌کننده به حرکت در عرصه سیاست‌خارجی و کنش‌ها در عرصه سیاست خارجی است، نتیجه آن را هم در مذاکرات اخیر دیدیم که در دولت فعلی گفتگوها از یک پشتوانه اجماعی در داخل برخوردار است.
مشاور سیاسی رئیس‌جمهور افزود: البته در کشور ما دیدگاه‌های مختلفی وجود دارد، صاحب نظران و گروه‌های مختلفی هستند که در مسائل مختلف اظهار نظر می‌کنند و این تنوع جز سرمایه‌های کشور است، اما یک اجماع و یک پشتوانه بی‌سابقه‌ای هم در داخل الان گفتگوها را حمایت می کند.
سنایی درخصوص اجماعی که بین همسایگان جنوبی ما در مورد همکاری‌های منطقه‌ای در حال شکل‌گیری است، اظهار کرد: این گرایش را در برخورد کشورهای منطقه با گفتگوهای هسته‌ای جاری می‌بینیم، برخورد متفاوتی است نسبت به گذشته؛ بخشی ناشی از آن است که سیاست چند بُرداری در بین کشورهای همسایه ما نسبت به گذشته بیشتر مورد توجه است.
وی با اشاره به اینکه طی دو دهه گذشته یک نوع گرایش چند بُرداری در سیاست خارجی کشورهایی نظیر قطر و عربستان و قبل از آن‌ها ترکیه شکل گرفته است، خاطرنشان کرد: این گرایش این امکان را فراهم می‌کند که در کنار ائتلاف‌هایی که با سایر جوامع دنیا دارند، در داخل منطقه هم با یک نگاه قوی به همکاری نگاه کنند.
مشاور سیاسی رئیس‌جمهور تاکید کرد: به نظر بنده ما در منطقه الان زمینه خیلی بیشتری برای همکاری نسبت به گذشته داریم؛ یکی بخاطر تحولی است که در نوع کنش سیاست خارجی کشور ما پدید آمده، بخشی هم به خاطر عوارض و عواقب و فجایعی است که مداخله‌ها و دیکته‌های خارجی برای حوادث منطقه طی دو دهه گذشته داشته است. البته گرایش جمهوری اسلامی ایران هم به این هماهنگی و همراهی کمک می‌کند. فکر می‌کنم زمان آن رسیده که بین جمهوری اسلامی ایران و منطقه سازوکارهای بیشتری برای همکاری تعریف شود.
سنایی با بیان اینکه در منطقه مسائل حیاتی در جریان است، اما جمهوری اسلامی ایران در سازوکارهای منطقه‌ای بیشتری با حوزه شمالی ورود دارد، اظهار داشت: از گذشته سازمان همکاری‌های اکو وجود داشته و در یک دهه اخیر ایران به سازمان همکاری‌های شانگهای و بریکس پیوسته -که البته بریکس جهانی است ولی کشورهای شمالی ایران بیشتر در آن حضور دارند- همینطور ایران به اتحادیه اقتصادی اوراسیا ورود کرده است.
وی اضافه کرد: البته همکاری بین ایران و اتحادیه اقتصادی اوراسیا از 1398 آغاز شد و با کاهش تعرفه در بخشی از کالاها افزایش پیدا کرد تا اینکه تبدیل به یک همکاری دائمی شد. این حتما باعث یک تحول در مبادلات تجاری ایران با شش کشور عضو اتحادیه آسیا و کشورهای همکار با این اتحادیه می‌شود.
مشاور سیاسی رئیس‌جمهور ابراز امیدواری کرد: با کشورهای حوزه خلیج فارس و با کشورهای حوزه خاورمیانه نیز شاهد شکل‌گیری چنین سازوکارهای منطقه‌ای باشیم.
بازار ![]()
سنایی درخصوص عاملیت منطقه‌ای اتحادیه اوراسیا نیز گفت: ایران و اوراسیا یعنی اولا ایران و آسیا، اهمیت آن رو به افزایش است. هر دیدگاهی نسبت به نظم بین‌المللی و درواقع وضعیت غرب اعم از امریکا و اروپا داشته باشید تردیدی نیست که نقش آسیا در حال افزایش است و قدرت‌های نوظهور یعنی قدرت‌هایی در حال ظهور هستند، غیر از قدرت‌های پیشین. اوراسیا ـ آسیای مرکزی و قفقاز ـ جزء اولویت‌های سیاست‌خارجی جمهوری اسلامی ایران است و با وجود اینکه دولت چهاردهم غرب‌گریز هم نیست و می‌داند که باید مسائل را با دنیا حل و فصل کرد و تحریم‌های طولانی می‌تواند برای کشور رنج‌آور باشد، تلاش می‌کند توازن را در سیاست خارجی محقق کند و به طور کلی اوراسیا در دستور سیاست خارجی دولت به صورت جدی قرار دارد و باقی خواهد ماند.