ایران پرسمان - تابناک / فهرست بزرگترین بدهکاران مشکوک‌الوصول بانک‌ها تنها یک آمار ساده نیست؛ این اسامی، بخشی از بحران ناترازی نظام بانکی را عیان می‌کند. شرکت‌هایی که هزاران میلیارد وام گرفته‌اند و حالا بازپرداختی در کار نیست.
بانک مرکزی آمار شفافی از وضعیت مطالبات مشکوک‌الوصول شبکه بانکی و اسامی برخی از بزرگترین بدهکاران بانکی را منتشر کرده است که بخش قابل توجهی از این بدهی‌ها، سال‌هاست به مرحله وصول نرسیده‌اند و شبکه بانکی را با ناترازی مواجه ساخته است.
بازار
در ادامه بررسی کرده‌ایم که در هر بانک، بیشترین بدهی مشکوک‌الوصول مربوط به کدام مشتری حقیقی یا حقوقی در سال گذشته بوده است.
وام‌های کلانی که برنگشته است
بانک آینده رکورددار بزرگترین بدهکار مشکوک‌الوصول است. شرکت توسعه بین‌الملل ایران‌مال، با بدهی سنگین 99 هزار و 800 میلیارد تومان در صدر این فهرست قرار دارد. پس از آن، شرکت ارزش‌آفرینان آینده با 21 هزار و 386 میلیارد تومان و شرکت توسعه عمران فرداگستر با 11 هزار و 917 میلیارد تومان در رتبه‌های بعدی‌اند.
بانک پاسارگاد نیز بدهی سنگینی را ثبت کرده که بخش اعظم آن، یعنی 86 هزار میلیارد تومان، به شرکت توسعه نفت و گاز صبای کنگان اختصاص دارد.
در بانک صنعت و معدن نیز شرکت تولید برق ماهتاب کهنوج با بدهی 23 هزار میلیارد تومانی در صدر است و جالب آنکه صبای کنگان در این بانک هم با 16 هزار میلیارد تومان بدهی مشکوک‌الوصول، نامش تکرار شده است.
در بانک پارسیان، شرکت العقیلی با بدهی 13 هزار و 550 میلیارد تومانی صدرنشین است.
بدهکاران بانکی در سایر بانک‌ها کدامند؟
بانک توسعه صادرات: شهرداری مشهد با بدهی 7 هزار میلیارد تومانی در رتبه نخست قرار دارد. پتروشیمی مارون (3,800 میلیارد تومان) و عبدالله عبدی (3,291 میلیارد تومان) در رتبه‌های بعدی هستند.
بانک ملی : شرکت دیداس با بدهی 4 هزار و 700 میلیارد تومانی، بزرگترین بدهکار است.
بانک صادرات : شرکت راه‌آهن شهری تهران و حومه با بدهی 3 هزار و 391 میلیارد تومان در صدر است.
بانک سرمایه : حسین هدایتی با 3,100 میلیارد تومان، امیررضا فرزان‌راد با 2,457 میلیارد تومان، سحر زال‌پور با 2,254 میلیارد تومان و سامان مدلل با 1,655 میلیارد تومان در لیست بدهکاران اصلی‌اند.
بانک تجارت : شرکت سیمان جوین با بدهی 3,221 میلیارد تومان و شرکت درخشان ماکارون پارس با 1,710 میلیارد تومان در صدرند.
بانک کشاورزی : شرکت فولاد شرق کاوه با 5,176 میلیارد تومان و شرکت صنایع فیلم و کاغذ آریا با 1,437 میلیارد تومان، بیشترین بدهی را دارند.
بانک سپه : شرکت پشتیبانی امور دام کشور با بدهی 8,675 میلیارد تومان و سپس خود گروه بانک سپه با 6,585 میلیارد تومان بدهی قرار دارد.
بانک مسکن : گروه صنعتی عظام با بدهی 9,485 میلیارد تومان بیشترین بدهکار است.
بانک رفاه کارگران : شرکت پارس صنعت نگین توس با بدهی 233 میلیارد تومان در صدر است.
بانک توسعه تعاون : افشین توتونچی با بدهی 92 میلیارد تومان بیشترین بدهی را دارد.
بانک دی : شرکت ارزش‌آفرینان کوثر کیش با بدهی 110 میلیارد تومان در صدر است.
بانک اقتصاد نوین : شرکت بازرگانی پتروشیمی با بدهی 400 میلیارد تومان، محمدمهدی حسینی با 258 میلیارد تومان، گروه صنعتی سدید (170 میلیارد تومان) و فولاد نطنز (162 میلیارد تومان) بزرگترین بدهکاران‌اند.
بانک ایران‌زمین : شرکت نفت پتروتار فراساحل با بدهی 712 میلیارد تومان بیشترین بدهکار است.
بانک سینا : شرکت مخابرات ایران با بدهی 262 میلیارد تومان صدرنشین است.
بانک شهر : عبدالحسین چراغی با بدهی 758 میلیارد تومان در صدر است.
بانک کارآفرین : شرکت توسعه تجاری پرتو آبی آکام با 701 میلیارد تومان بیشترین بدهی را دارد.
بانک خاورمیانه : شرکت فراطرح فولاد (801 میلیارد تومان) و گروه نوین آبان فناور (740 میلیارد تومان) در صدرند.
بانک ملت : صنایع آلومینیوم هزار با بدهی 699 میلیارد تومان بیشترین بدهی را دارد.
مؤسسه ملل : شرکت تک‌ناهید با بدهی 1,110 میلیارد تومان در صدر است.
بانک سامان : شرکت آینه آفتاب کیش تنها بدهکار مشکوک‌الوصول بانک سامان است با بدهی 85 میلیارد تومان.
چرا این فهرست مهم است؟
لیست بزرگترین بدهکاران مشکوک‌الوصول بانک‌ها تنها یک آمار ساده نیست؛ این اسامی، بخشی از بحران ناترازی نظام بانکی را عیان می‌کند. شرکت‌هایی که میلیاردها تومان وام گرفته‌اند و حالا بازپرداختی در کار نیست. در این بین، نقش نظارتی بانک مرکزی، سازوکار اعتبارسنجی بانک‌ها و نیز نوع تضامین دریافتی، بیش از پیش زیر سوال رفته است.
اینکه برخی بانک‌ها تقریباً همه مطالبات مشکوک‌الوصولشان محدود به یک یا دو شرکت خاص است، نشان از تمرکز خطر بالای اعتباری و ضعف در کنترل ریسک دارد. حال آنکه در نظام بانکی سالم، چنین تمرکزی نباید به این شکل گسترده و بدون پاسخ باقی بماند.