ایران پرسمان - ایسنا / طوفان ژئومغناطیسی قدرتمندی که در ماه مه سال 2024 باعث ایجاد شفق‌های قطبی خیره‌کننده در سراسر جهان شد، نخستین طوفانی بود که نامی برای آن انتخاب شد و این نام به افتخار یکی از دانشمندان برجسته هوافضا که در همان سال به‌طور ناگهانی درگذشت، انتخاب شد.
به گزارش ایسنا، دکتر جنیفر لیا گانون (Jennifer Lea Gannon) یک دانشمند درخشان و دوستی عزیز و همکاری محبوب بود که زندگی خود را وقف درک طوفان‌های ژئومغناطیسی و اثرات آن‌ها بر زمین کرد.
به نقل از اسپیس، دکتر گانون در تاریخ دوم مه سال 2024 در گرین‌بلت، مریلند، در سن 45 سالگی به‌طور ناگهانی درگذشت. او یکی از متعهدترین اعضای تحریریه نشریه Space Weather بود که بیش از 200 مقاله را برای چاپ هدایت کرد و طولانی‌ترین دوره سردبیری را از سال 2019 بر عهده داشت.
بازار ![]()
او نه تنها دانشمندی برجسته، بلکه هنرمندی بااستعداد و نوازنده‌ای ماهر بود و جامعه علمی را با درک عمیق خود از جریان‌های القایی ژئومغناطیسی، اختلالات میدان مغناطیسی زمین‌پایه، پویایی الکترون‌های کمربند ذرات کیهانی و طوفان‌های ژئومغناطیسی رهبری می‌کرد. گانون مدرک کارشناسی خود را در رشته فیزیک و علوم رایانه از دانشگاه ویرجینیا در سال 2000 و دکترای فیزیک را از دانشگاه کلرادو بولدر در سال 2005 دریافت کرده بود.
ناسا در بیانیه‌ای نوشت: این رویداد الهام‌بخش، راهی است که طبیعت برای بزرگداشت زندگی دکتر جنیفر لیا گانون و درک عمیق او از تاثیر طوفان‌های Kp9 بر زمین برگزیده است، همان‌طور که خود او آرزو داشت.
طوفان ماه مه 2024 که از کانادا تا هلند باعث مشاهده شفق قطبی شد، اولین طوفان Kp9 از سال 2003 بود و شدت بی‌سابقه‌اش یکی از دلایلی بود که منجر به نامگذاری آن شد. در حالی که در گذشته، طوفان‌ها به‌ندرت نامگذاری می‌شدند، این رویداد به عنوان «طوفان گانون» به ثبت رسید. البته طوفان معروف «کارینگتون» در سال 1859 نیز از این قاعده مستثنی بود، اما طوفان گانون نخستین مورد در دوران مدرن است که نامگذاری شده است.
گانون نه‌تنها میان دانشمندان، بلکه در میان عموم مردم نیز شناخته شد، چرا که تصاویر حیرت‌انگیز شفق‌های قطبی در سراسر شبکه‌های اجتماعی منتشر شد و حتی در روز مادر، فشار قابل‌توجهی بر شبکه برق مکزیک وارد کرد.
افزایش تعداد طوفان‌های ژئومغناطیسی به دلیل نزدیک شدن خورشید به اوج فعالیت خورشیدی‌اش رخ می‌دهد، چرخه‌ای که تقریبا هر 11 سال یک‌بار تکرار می‌شود. با گسترش استفاده از تلفن‌های هوشمند، اکنون ثبت و انتشار این پدیده‌ها آسان‌تر از همیشه شده است.
نام «طوفان گانون» حتی در گزارش‌های علمی و رسانه‌ای نیز به کار گرفته شد؛ به‌طوری که کاخ سفید نیز در یک نشست خبری درباره استراتژی آب‌وهوای فضایی دولت بایدن از این نام استفاده کرد. گرچه در مکزیک آن را «طوفان روز مادر» نامیدند، اما به‌سرعت این عنوان جای خود را به «گانون» داد زنی که زندگی‌اش را صرف درک و تحلیل طوفان‌های فضایی کرد.