ایران پرسمان - هم میهن /متن پیش رو در هم میهن منتشر شده و بازنشرش در آخرین خبر به معنای تاییدش نیست
کوروش احمدی، تحلیلگر سیاست خارجی درباره تصمیم ایران به عدم حضور در اجلاس شرم‌الشیخ به هم‌میهن گفت: «تصور ابتدایی من این بود که احتمالاً ایران در سطحی پایین‌تر در اجلاس شرم‌الشیخ شرکت می‌کند اما تصمیمی که اتخاذ شد را هم از جهاتی درک می‌کنم. شاید نگران بوده‌اند که اتفاقات غیرمنتظرای پیش بیاید. همچنان مشخص نبود که نتانیاهو در این اجلاس حضور پیدا می‌کند یا نه. فکر می‌کنم اگر قرار به حضور بود، برخی از سران شرکت نمی‌کردند.
البته اگر مقامات ما نگران بیانیه پایانی اجلاس بودند، امکان تحفظ همیشه وجود داشت اما به‌رغم این عدم قطعیت‌ها، خوب بود که ایران حداقل در سطحی پایین به این اجلاس می‌رفت. حضور همیشه بر عدم حضور مرجح است. عدم شرکت ایران در نشست باعث می‌‌شود تهران خود را بیش از پیش از جریان اصلی سیاست در خاورمیانه کنار بکشد. جریانی که امروز و فردا و فرداهای بعد در خاورمیانه وجود خواهد داشت. تا جایی که می‌دانیم گویا چین و روسیه به این اجلاس دعوت نشده‌اند.
این موضوع اگر درست باشد خاورمیانه را به مسائل بین‌المللی ربط می‌دهد و از این جهت که از این به بعد رقابت قدرت‌های جهانی در رأس اولویت‌های آمریکا خواهد بود. آمریکا تلاش می‌کند موقعیت خودش را در مقابل چین و تا حدی کمتر برابر روسیه تقویت کند. به‌خصوص با توجه به رقابت‌های گسترده‌ای که با چین دارد.» احمدی ادامه داد: «مسئله این است که در چنین شرایطی موضوعات منطقه‌ای هم به نحوی تحت تاثیر رقابت‌های جهانی بین قدرت‌های بزرگ قرار می‌گیرد. لحن مثبت ترامپ نسبت به ایران طی یکی دو هفته گذشته و همچنین در جریان سخنرانی دیروزش در کنست، می‌تواند در ارتباط با اولویت آمریکا برای تمرکز بر رقابت‌های جهانی باشد چراکه این رقابت در سطوح منطقه‌ای هم بازتولید خود را خواهد داشت.
احتمالاً اولویت اصلی ترامپ از این به بعد کمتر مسئله هسته‌ای ایران خواهد بود و بیشتر تلاش می‌کند تا حد ممکن ایران را قدری از محور چین کنار بکشد، بلکه ایران با تمام قوا در محور چین، روسیه و کره شمالی نباشد. در چنین شرایطی فرصت بسیار خوبی برای ایران وجود خواهد داشت که بکوشد تعادل و توازنی در سیاست خارجی خود ایجاد کند.» دیپلمات پیشین ایران در سازمان ملل تاکید کرد: «قرار گرفتن ایران در حاشیه جریان اصلی سیاست در خاورمیانه که دیروز و امروز در شرم‌الشیخ تثبیت شد، به نفع ایران نیست. حضور ایران در اجلاس مصر می‌توانست سیگنالی باشد که ایران می‌خواهد برخوردی متوازن در سیاست خارجی داشته باشد.
اگر بپذیریم که ایران تاکنون در سیاست خارجی خود توازن نداشته، حضور در شرم‌الشیخ می‌توانست ایران را قدری به سمت مرکز طیف حرکت دهد و در نتیجه موجب حداقلی از توازن شود. مسئله هسته‌ای ایران دیگر برای آمریکا اهمیت سابق را ندارد. ترامپ می‌کوشد تا مسئله غنی‌سازی در ایران را حل‌شده نشان دهد اما مسئله هسته‌ای همچنان برای ما به خاطر تحریم‌هایی که دچار آن هستیم، بسیار مهم است.
اعمال تحریم بر اشخاص و شرکت‌ها طی هفته‌های گذشته همچنان ادامه پیدا کرده است و این روند می‌تواند تشدید شود. این تحریم‌ها باید برداشته شود. با توجه به شرایط «نه جنگ، نه صلح» که دچار آن هستیم، شرایط اقتصادی و تعلیقی که وجود دارد، اگر تعادلی ایجاد نکنیم این تحریم‌ها می‌توانند بیش از پیش به ایران لطمه بزنند.» احمدی درباره موضع‌گیری عراقچی نیز گفت: «من با صحبت آقای عراقچی موافق نیستم. موارد متعددی داریم از کشورهایی که حتی با یکدیگر در جنگ بودند اما مذاکره رودررو و تعامل داشتند. ویتنام و آمریکا در اوج آن جنگ، از سال 1968 تا 1975 در پاریس دوجانبه می‌نشستند و رودررو مذاکره می‌کردند.
ما هم پس از پایان جنگ بلافاصله مذاکره با عراق را شروع کردیم درحالی‌که بخش‌های زیادی از سرزمین ما همچنان در اشغال آنها بود. بله در جریان جنگ 12 روزه تجاوز ظالمانه‌ای از سوی آمریکا و اسرائیل به ایران صورت گرفت و الان در وضعیت آتش‌بس هستیم. اما مطلقاً اینطور نیست که هیچ تماس و تعاملی میان طرف‌های درگیری نباید باشد. اصلاً معمول نیست که یک کشور حاضر به شرکت در اجلاسی با حضور رهبران بیش از 20 کشور نشود، به این دلیل که یکی از آنها قبلاً به ما حمله کرده یا تهدید و تحریم می‌کند. اگر اینطور است نباید در مجمع عمومی سازمان ملل هم شرکت می‌کردیم.
آقای عراقچی چند شب پیش در تلویزیون گفت که قصد داشتیم در نشستی چندجانبه در نیویورک با حضور نمایندگان تروئیکا و ویتکاف شرکت کنیم اما ویتکاف حاضر نشد. این مواضع چه تناسبی با هم دارند؟ شاید قابل درک باشد که ایران با توجه به مواضع قبلی‌اش نخواسته باشد در سطح بالا با شرکت در نشست شرم‌الشیخ به طرح ترامپ و... اعتبار بدهد. اما اینکه بگوئیم چون طرف آمریکایی در اجلاسی حضور دارد، پس ما شرکت نمی‌کنیم، قابل درک نیست. یعنی از این به بعد آمریکایی‌ها هر جا بودند ما در آنجا نخواهیم بود؟»
بازار ![]()