ایران پرسمان - خبرآنلاین / نماینده ادوار مجلس شورای اسلامی نطق قالیباف که در آن علیه حسن روحانی و محمدجواد ظریف موضع گیری‌کرده بود را دفاع از جایگاه مجلس می‌داند. محمدرضا میرتاج‌الدینی نماینده پیشین مجلس اگرچه معتقد است برای قضاوت و داوری درباره مجلس دوازدهم زود است اما معتقد است که موضع‌گیری قالیباف درباره حسن روحانی و محمدجواد ظریف دفاع از شان و جایگاه مجلس بوده است.
مشروح گفتگو با این نماینده سابق مجلس را در ادامه می‌خوانید؛
****
* آقای میرتاج‌الدینی، شما به عنوان فردی که چند دوره در مجلس بوده اید، عملکرد مجلس دوازدهم را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
ارزیابی عملکرد مجالس معمولاً در سال پایانی آنها انجام می‌شود، زمانی که خروجی مجلس در قالب چند برنامه مهم، جدی و اساسی مشخص می‌شود و می‌توان دید که تا چه اندازه توانسته بخشی از مشکلات جامعه را حل کند. در حال حاضر برای یک ارزیابی کامل زود است؛ اما در حوزه نظارتی، به‌ویژه در جلسات سه‌شنبه‌ها، عملکرد خوبی دارند. همچنین در پیگیری اجرای کالابرگ الکترونیکی که به مرحله اجرا و عملیاتی‌شدن نزدیک شده، اقدامات مثبتی انجام شده است.
در زمینه طرح‌ها و لوایح نیز اخیراً موضوعاتی مانند هوش مصنوعی و موارد مشابه در دستور کار قرار گرفته است که اگر این روند به‌صورت مستمر ادامه یابد، ان‌شاءالله خروجی مطلوبی از بررسی طرح‌ها و لوایح مهم حاصل خواهد شد.
* اصولاً مجلس در نظام سیاسی ایران چه جایگاهی دارد؟
مجلس جایگاهی رفیع و تأثیرگذار دارد. از نظر سیاسی، حضرت امام (ره) نیز بر این نکته تأکید کرده‌اند که «مجلس در رأس امور است». به این معنا که هنگامی‌که مجلس قانونی تصویب می‌کند، آن قانون برای سراسر کشور و همه دستگاه‌ها لازم‌الاجراست. در واقع، ریل‌گذاری اجرایی کشور ـ چه برای قوه مجریه، چه برای قوه مقننه و به‌اصطلاح حتی قوه قضاییه ـ در مجلس انجام می‌گیرد.
* شما فکر می‌کنید مجلس دوازدهم تا چه اندازه به این جایگاه نزدیک بوده است؟
عرض کردم، شروع خوبی داشته است. در حوزه نظارت از ابتدا عملکرد قابل‌قبولی داشته و با رویکرد تعامل با دولت پیش رفته است؛ به‌طوری‌که به تمام اعضای کابینه دولت آقای پزشکیان رأی اعتماد داد. با این حال، در ادامه نیز برنامه‌های نظارتی خود را به‌صورت جدی دنبال کرده است.
نباید دست مجلس را از مسائل حساس کوتاه کرد
* گاهی مواضعی از برخی نمایندگان مجلس می‌بینیم که این سؤال پیش می‌آید آیا چنین موضوعاتی در حوزه وظایف نمایندگان قرار دارد یا خیر. برای مثال، چندی پیش برخی نمایندگان در مورد «ان‌پی‌تی» نامه‌ای نوشتند و خواستار خروج ایران از آن یا حتی دستیابی به سلاح هسته‌ای شدند؛ در حالی که به نظر می‌رسد چنین مسائل امنیتی بیشتر در دستور کار نهادهایی مانند شورای عالی امنیت ملی است. آیا نمایندگان در چنین مواردی نیز مجاز به تصمیم‌گیری یا اتخاذ موضع هستند؟
وقتی مجلس در رأس امور است، در این‌گونه مسائل هم می‌تواند جهت‌گیری و علامت بدهد و وارد بحث‌های جدی شود. شورای عالی امنیت ملی نیز معمولاً در این زمینه‌ها با مجلس گفت‌وگو می‌کند تا به یک توافق برسند؛ مانند «قانون اقدام راهبردی برای لغو تحریم‌ها» که در مجلس یازدهم تصویب شد.
در دنیا هم چنین رویه‌ای مرسوم است؛ مثلاً در آمریکا، کنگره یا سنا تصمیماتی می‌گیرند و شوراهای دیگر نیز نقش دارند. بنابراین نباید دست مجلس را از ورود به این مسائل حساس و مهم کوتاه کرد. مجلس نماینده ملت است و باید در همه مسائل ورود داشته باشد؛ البته در امور امنیتی، این ورود باید با هماهنگی و مشورت با دستگاه‌های ذی‌ربط انجام شود.
نطق قالیباف در دفاع از شان مجلس بود
* اخیراً شاهد بودیم که آقای قالیباف در تریبون مجلس موضع‌گیری‌ای علیه دولت گذشته، رئیس‌جمهور و وزیر خارجه وقت داشتند. این اقدام را تا چه اندازه در چارچوب وظایف نمایندگی می‌دانید؟ برخی معتقدند چنین مواضعی بیش از آنکه در راستای وظایف نمایندگی باشد، جنبه سیاسی دارد. به‌ویژه اینکه گفته می‌شود با توجه به مشارکت پایین در انتخابات و آرای محدود نمایندگان، بروز چنین رفتارهایی تا حدی اجتناب‌ناپذیر است.
دقیقاً آقای قالیباف در موضع درست و جایگاه صحیح خود، یعنی به‌عنوان رئیس مجلس و در دفاع از شأن مجلس، ورود پیدا کرد و همان کاری را انجام داد که مردم از مجلس انتظار داشتند. برخی افراد در گذشته برخلاف امنیت کشور رفتار می‌کردند؛ در حالی که کشورهایی مانند روسیه و چین در شورای امنیت سازمان ملل به نفع ایران عمل می‌کردند، اما اظهارات آقای روحانی و آقای ظریف دقیقاً خلاف منافع ملی بود. ما همواره انتظار داریم مجلس در مسائل حساس موضع‌گیری و اظهار نظر کند.
یادمان نرود که آقای هاشمی رفسنجانی نیز زمانی که رئیس مجلس بود، در همه مسائل سیاسی نظر می‌داد و همواره در صدر اخبار رسانه ملی قرار داشت؛ در دوره‌های بعد هم همین‌طور بود.
بنابراین، امروز نوعی جریان برای تضعیف مجلس شکل گرفته است و برخی رسانه‌ها با چنین تبلیغاتی در همین مسیر حرکت می‌کنند. تضعیف مجلس نه به نفع ملت است، نه به نفع هیچ‌کس دیگر. مجلس باید آزاد باشد؛ نمایندگان باید بدون لکنت و با صراحت مواضع خود را بیان کنند. در غیر این صورت، مجلس کارکرد واقعی خود را از دست می‌دهد. مجلس پویا، مجلسی است که نمایندگانش آزادانه و آزادمردانه نظرات خود را مطرح کنند و منافع کشور و ملت را با صراحت، حتی در برابر سایر قوا و افراد، بیان کنند.
روحانی نباید در این مقطع می‌گفت روسیه علیه ایران رای داده بود
* آقای قالیباف در نطق خود [از دیپلماسی روسی حمایت می‌کرد و ] علیه مواضع آقای روحانی بود. در حالی که روحانی درباره روسیه موضعی نگرفته بود. ضمن اینکه بعد از صحبت‌های قالیباف، آقای لاریجانی، دبیر شورای عالی امنیت ملی هستند ـ نیز این نوع اختلاف‌نظرها را به صلاح ندانستند. با توجه به این شرایط، آیا فکر نمی‌کنید چنین مواضعی ممکن است باعث دوگانگی در موضع رسمی کشور شود؟
آقای روحانی در یکی از جلسات گفته بودند که روسیه از جمله کشورهایی بود که به تحریم‌های شش‌گانه علیه ایران رأی داده بود. اما به‌هرحال، بیان چنین سخنی در مقطع فعلی درست نبود. حتی اگر آن زمان چنین رأیی داده شده باشد، اکنون روسیه در کنار ایران قرار دارد و باید از این موضع حمایتی استقبال و پشتیبانی شود، نه اینکه با اظهارنظرهایی این روابط تضعیف شود.
منظور لاریجانی، رسانه‌ها بود نه قالیباف
* اینکه آقای لاریجانی گفتند این اختلاف‌نظرها در شرایط فعلی به صلاح نیست، فکر می‌کنید مخاطب ایشان آقای قالیباف نبود؟
به نظر من، رویکرد و منظور آقای لاریجانی بیشتر رسانه‌ها بودند، نه آقای قالیباف.
* ایشان از واژه «زعمای سیاسی» استفاده کرده بودند ...
این را دیگر دیگر باید از خود آقای لاریجانی پرسید؛ فقط خودشان می‌توانند توضیح دهند که منظورشان دقیقاً چه کسانی بوده است.