بزرگنمايي:

ایران پرسمان - عصر ایران / متن پیش رو در عصر ایران منتشر شده و بازنشر آن در آخرین خبر به معنای تاییدش نیست.
25 سال پس از دوم خرداد 76 به نکته ای پرداخته شده که در هیاهوهای داخلی مجال طرح چندانی نیافت...
به چشم برهم زدنی ربع قرن گذشت و امروز «دوم خرداد» 25 ساله می‌شود. دوم خرداد اگر چه در آغاز تنها یادآور برگزاری پرشورترین انتخابات ریاست جمهوری در تاریخ جمهوری اسلامی در سال 1376 بود که شبیه آن با وجوه احساسی کمتر تنها در سال 1396 تکرار شد به مرور به یک اصطلاح بدل شد اگرچه اکنون نسلی برکشیده که نسبتی با آن آرمان‌خواهی و شور و هیجان ندارد.
این گفتار به قصد یادآوری رقابت سید محمد خاتمی با علی‌اکبر ناطق نوری نیست که هر یک گفتمانی را در آن روزگار نمایندگی می‌کردند زیرا مستلزم طرح نکاتی است که چون مجال طرح فراخ همۀ آنها به خاطر شرایط پس از 1388 فراهم نیست، حق مطلب ادا نخواهد شد.
طی این 25 سال دربارۀ دوم خرداد 1376 و دوران 8 سالۀ اصلاحات فراوان نوشته‌اند و نوشته‌ام. از اصول‌گرایان رادیکال که روی کار آمدن خاتمی و اصلاح طلبان را آغاز انحراف در حاکمیت جمهوری اسلامی می‌دانستند و تا توانستند سد و مانع ایجاد کردند تا از نفس بیندازند تا براندازانی که بیش از رادیکال‌های داخلی به خاتمی بد وبیراه می‌گویند چرا که «داشتند براندازی می‌کردند و خاتمی نگذاشت» و لابد بعد او حالا با خیال آسوده‌تر دارند براندازی می‌کنند.
از نگاه سید محمد علی ابطحی البته دوم خرداد یعنی هشت سال با این ویژگی‌ها: «بهترین دوران اقتصادی و پرشور ترین ایام مشارکت مردم در امر حکومت» که « اگر تند نمی‌رفتیم و حاکمیت هم با تمام قوا مقابل آن نمی‌ایستاد» اوضاع دیگری را اکنون شاهد بودیم.
این نوشته اما برای یادآوری این نکته است که دوم خرداد تنها بر کام کیهان و انصار حزب‌الله تلخ ننشست. سازمان مجاهدین خلق (منافقین) را هم دچار سردرگمی و ناچار کرد پس از مدتی دوباره به فعالیت مسلحانه روی آورد و همین سبب شد در پی قرار گرفتن در فهرست سازمان‌های تروریستی خارجی در وزارت خارجۀ امریکا ابایی از اعلام «‌سرآغاز مقاومت مسلحانه انقلابی» و پذیرش مسؤولیت یک رشته عملیات تخریبی نداشته باشد.
12 خرداد 1377 و در پی این رشته عملیات در سالگرد دوم خرداد بود که وزارت امور خارجۀ آمریکا در بیانیه‌ای تصریح کرد: «‌دولت ایالات متحده، اقدامات تروریستی را در تهران شدیداً محکوم می‌کند و به بازماندگان این حادثه تسلیت می‌گوید و تصریح می‌کند سازمان مجاهدین خلق در فهرست سازمان‌های تروریستی قرار دارد.»
دولت‌های بریتانیا، آلمان و استرالیا هم رسما محکوم کردند و این به سبب آن رخ داد که دولت ایران در نگاه جهانیان اکثریت افکار عمومی مردم را نمایندگی می‌کرد. کار به درون سازمان و «شورای ملی مقاومت» هم رسید و چهره‌هایی چون هدایت‌الله متین دفتری جدا شدند.
خصومت مجاهدین/ منافقین با خاتمی و دولت اصلاحات که جلوه‌های دیگری از آن را در تبلیغات و موضع‌گیری رسانه‌های برانداز فعال شده در دهۀ اخیر هم مشاهده می‌کنیم به آن سبب بود که تنها در فضای دو قطبی برای خود امکان موفقیت قایل هستند و از این روست به هر که خارج از این دوقطبی‌سازی قرار داشته باشد پرخاش می‌کنند ولو هنرمند باشد مثل اصغر فرهادی و به تازگی پرویز پرستویی.
در دوران اصلاحات کار به جایی رسید که پلیس ضد تروریست فرانسه در 17 ژوئن 2003 با حمله به 13 پایگاه سازمان، مریم رجوی و 165 تن از کادرهای بالای سازمان را دستگیر کرد که هر چند به خاطر تحولات عراق در پی سقوط صدام حسین هم بود اما نشان می‌داد دولت اصلاحات هم‌زمان در داخل با مخالفت‌های مدعیان در تقابل است و در خارج با گروه رجوی و آسیب‌زاترین آنها ادعاهایی دربارۀ فعالیت هسته‌ای در زمستان 1381 به قصد بهره برداری از سخنان سال قبل جرج بوش در اعلام ایران در محور شرارت بود که رییس جمهوری وقت را واداشت پیش‌دستی و در سالگرد 22 بهمن 1381 در دیدار با وزیر علوم به پیشرفت‌های هسته‌ای ایران اشاره کند تا اتهام نظامی را دور سازد.
با این حال مجاهدین/ منافقین برای آن که به آمریکایی‌ها ثابت کنند تروریست نیستند بر روی پروندۀ هسته‌ای تمرکز کردند تا آمریکا را از حمله به عراق منصرف و به ایران متوجه کنند.
گفته می شود مسعود رجوی چنان به این امر امیدوار بود که حملۀ آمریکا به عراق را تا واپسین روزها محتمل نمی‌دانست و در 23 اسفند 1381 که همۀ علایم از حملۀ قریب‌الوقوع حکایت می‌کرد نشست عاشورا برگزار کرد و زیارت عاشورا خواند اگرچه عاشورا 11 روز قبل و مقارن با 12 اسفند 1381 بود!
در ایران اما دولت اصلاحات بر سر کار بود و در پی حملۀ امریکا به عراق که مقر سازمان هم آسیب جدی دید این مجال داده نشد تا با خلاص شدن از عراق پرونده هسته‌ای ایران را بهانه کنند و در دو سال بعد با توافق سعدآباد - 11 سال قبل از برجام - در صدد حل و فصل بحران هسته‌ای برآمد.
باری، کمتر گفته شده که سازمان مجاهدین خلق‌/ منافقین در 16 مهر 1376 در فهرست سازمان‌های تروریستی خارجی قرار گرفت و در 7 مهر 1391 از این فهرست خارج کردند.
مادلین آلبرایت وزیر خارجۀ دورۀ بیل کلینتون تحت تأثیر چهرۀ ایران پس از دوم خرداد 1376 و دو ماه پس از استقرار رسمی دولت جدید مبادرت به این تصمیم کرد. همسر رییس خانم آلبرایت – هیلاری کلینتون- اما در دورانی که وزیر خارجۀ دولت باراک اوباما بود و در 16 مهر 1391 این سازمان را از آن فهرست خارج کرد.
تفاوت را در نزدیکی این سازمان به کاخ سفید در دوران دونالد ترامپ می‌توان حس کرد. تا جایی که قرار بود در واشینگتن میزبان مریم رجوی باشند. ملاقات اما پس از خروج ترامپ و پمپئو و به تازگی میان وزیر خارجۀ سابق با رهبر سازمان صورت گرفت در حالی که دیگر وزیر خارجه نیست.