بزرگنمايي:

ایران پرسمان - آرمان ملی /متن پیش رو در آرمان ملی منتشر شده و بازنشر آن در آخرین خبر به معنای تاییدش نیست
جاوید قربان‌اوغلی/ به‌رغم امیدواری‌های اندک پس از سفر اخیر انریکه مورا به تهران، ظاهرا قرار نیست قفل مذاکرات شکسته شده و طرفین به توافقی مرضی الطرفین(برد- برد) دست یابند. هفته گذشته جوزف بورل، مسئول سیاست خارجه اتحادیه اروپا سفر دو روزه معاون خود انریکه مورا به تهران بیشتر از حد انتظار توصیف و ادعا کرده بود گفت‌وگوهای قفل شده دوباره بازگشایی شده‌اند. سعید خطیب‌زاده، سخنگوی وزارت خارجه ایران نیز گفت که گفت‌وگوها در مسیر درستی قرار گرفته و رو به جلو هستند. به قرار اطلاع مورا در سفر اخیر خود به تهران حامل پیام آمریکا به ایران بود که برداشتن سپاه از لیست گروه‌های تروریستی زمانی امکان پذیر خواهد شد که ایران آمادگی خود را برای مذاکره در باره نگرانی‌های امنیتی آمریکا اعلام نماید.
به رغم این خوش‌بینی‌ها، آمریکا در بالاترین سطح سیاسی از زبان جو بایدن اعلام کرد سپاه همچنان در لیست گروه‌های تروریستی (FTO) باقی خواهد ماند. تحولی که سایه ابهام بر احیای برجام را بیش از پیش سنگین کرد. این تقریبا زبان رایج و مشترک طرف‌های مذاکرات است که متن نهایی توافق عملا نهایی شده است و تنها گیر توافق به استثنای دو نکته جزیی در مسائل فنی مرتبط با لغو تحریم اختلاف در مورد چگونگی خارج کردن سپاه از لیست گروه‌های تروریستی است. به گزارش پولیتیکو مخالفت سناتورهای جمهوری‌خواه و دموکرات با حذف برچسب تروریستی سپاه در واشنگتن، رئیس‌جمهور جو بایدن را با یک چشم‌انداز سیاسی دشوار روبه‌رو کرده است. اظهارات چند روز قبل سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا که گفته بود «توافق هنوز قطعی نیست و ایران باید تصمیم بگیرد که آیا بر شروط جانبی پافشاری می‌کند یا می‌خواهد به سرعت به توافقی دست یابد که به اعتقاد ما منافع همه طرف‌ها را تامین می‌کند.» رابرت مالی در جمع سناتورهای آمریکا شانس شکست مذاکرات را بیشتر از موفقیت آن و ️احتمال توافق اتمی با ایران را بسیار ضعیف دانست و تصریح کرد: اگر ایران بر خواسته‌های فرابرجامی خود پافشاری کند، ما همچنان آن‌ها را رد خواهیم کرد و به این ترتیب، توافقی در کار نخواهد بود.
علی‌الظاهر دو مساله کنار گذاشته شدن گزینه نظامی و شرایط مساعد برای فروش نفت در پرتو جنگ اوکراین، دلایل اصلی تصمیم ایران در توقف مذاکرات و مطالبات فرابرجامی است. اما باید در نظر داشت در صورت شکست قطعی مذاکرات، شرایط به سرعت به ضرر طرفین تغییر خواهد کرد. ضمن اینکه روند تحولات در منطقه به نفع رقبای ایران در جریان است. علاوه بر کشورهای حاشیه خلیج‌فارس، دولت اسلامی اردوغان نیز با تحلیلی منفعت طلبانه به سرعت در حال بازسازی روابط خود با اسرائیل و عربستان است. دستیابی به توافق چه به لحاظ اقتصادی و چه از منظر برهم زدن چیدمان‌هایی که بی‌حضور ایران در منطقه در حال شکل گیری است از مزایای کوتاه مدت برای ایران است که باید تصمیم‌گیران کشور آن را مد نظر قرار دهند. هدف ورود مجدد به مذاکرات پس از روی کار آمدن بایدن احیای توافق 2015 موسوم به برجام بود. سه دور اول در دوره دولت قبل با موفقیت پیش رفت. حسن روحانی در آخرین مصاحبه به صراحت اعلام کرد اگر اجازه داده شود همین امروز عراقچی می‌تواند توافق را امضا نماید. اینکه چه تحلیلی دولت و مذاکره کنندگان را بر آن داشت که با‌توجه به سیر تحولات منطقه این چنین موضعی را در مذاکرات در پیش گیرد سوالی است که برای برخی در هاله‌ای از ابهام قرار دارد.