«در دفاع از خدا»؛ روایتی تاریخی از پروژه فکری «آرمسترانگ»
خردنامه
بزرگنمايي:
ایران پرسمان - ایبنا / آرمسترانگ، در «مقدمه» بر این اثر، هدفش از تالیف آن را بهروشنی بیان کرده است: «در بخش نخست این کتاب تلاش کردهام نشان دهم انسانها در جهان پیشامدرن چگونه درباره خدا اندیشیدهاند. ... در بخش دوم ظهور «خدای مدرن» را دنبال میکنم که بسیاری از پیشانگارههای دینی متداول را باطل کرد.» گفتنی است که کتاب اخیر یک «مقدمه» و دو «بخش» و یک «پیگفتار» دارد؛ هریک از دو «بخش» هم متشکل از 6 فصل است.
«بخش اول» ذیل عنوان «خدای ناشناخته (از 30000 سال پیش از میلاد تا 1500 میلادی)»، شامل این فصول است: «اول: انسان دینخو»، «دوم: خدا»، «سوم: خرد»، «چهارم: ایمان»، «پنجم: سکوت»، «ششم: ایمان و خرد»؛ «بخش دوم»، ذیل عنوان «خدای مدرن (از 1500 میلادی تا عصر حاضر)»، نیز این فصول را دربردارد: «هفتم: علم و دین»، «هشتم: دین علمی»، «نهم: روشناندیشی»، «دهم: خداناباوری»، «یازدهم: شناختناپذیری»، «دوازدهم: آینده خدا». «در دفاع از خدا»، ضمناً، یک «واژهنامۀ توصیفی» هم دارد که در حکم یک فرهنگاصطلاحات جمعوجور است. نمایههای متعدد و متنوعِ راهگشایی نیز در پایان کتاب درجاند.
در بخشی از این اثر میخوانیم:
«امروزه اغلب چنین پنداشته میشود که علم جدید همواره با دین در تصادم بوده است. کپلر ریاضیدانی با نبوغ خارقالعاده به ما یادآور میشود که علم ابتدای عصر مدرن ریشه در ایمان داشت. این دانشمندانِ پیشگام میل نداشتند از دست دین خلاص شوند. آنها برعکس الهیاتی سکولار ایجاد کردند که توسط و برای غیرروحانیان نگاشته شده بود؛ زیرا کشفهایشان باعث میشد بهگونهای متفاوت درباره خدا بیندیشند. در قرنهای شانزدهم و هفدهم میلادی، علم، فلسفه و دین، پیوندی تنگاتنگ با هم داشتند. کپلر مدعی بود در پژوهشهای ریاضی خود از جهان «مشتاق و بیقرار، ردِپای آفریدگار را دنبال کرده است.»
دانشمندان مجبور بودند هرآنچه را که فکر میکردند میدانند رها کنند و با ناشناخته مواجه شوند؛ همانگونه که معاصر آنها یوحنّای صلیبی به رویارویی با خدای ناشناخته برخاست و به خوانندگانش گفت: «برای رسیدن به دانش باید به راهی بروید که آن را نمیشناسید.» اگر عارفان و دانشمندان شجاعت گذار از مفاهیم اطمینانبخش متداول را نداشتند، هردو به یکاندازه در تله نظریههایی میافتادند که دیگر کارآمد نبودند.»
مسعود سنجرانی، مترجم، ویراستار و مدرس زبان و ادبیات فرانسه و انگلیسی در مشهد پیش از کتاب «در دفاع از خدا»، رمان «نویسنده» نوشته «یاسمینا خضراء» رماننویس پرمخاطب الجزایری در فرانسه و کتاب «با آن ها از جنگها، شاهها و فیلها بگو» اثر ماتیاس انار را نیز منتشر و نخستینبار این نویسنده فرانسوی را به جامعه فارسی زبان معرفی کرده است. دیگر اثر وی «کافکا و فلسفه: جستاری درباره محاکمه کافکا» ترجمهای گروهی است.
کتاب «در دفاع از خدا»، نوشته کارن آرمسترانگ، از سوی نشر «تگ» در 564 صفحه و بهقیمت 195هزار تومان با ترجمه مسعود سنجرانی منتشر شده است.
لینک کوتاه:
https://www.iranporseman.ir/Fa/News/376615/