ایران پرسمان - هم میهن /متن پیش رو در هم میهن منتشر شده و بازنشرش در آخرین خبر به معنای تاییدش نیست
جاوید قربان‌اوغلی، دیپلمات پیشین کشورمان در گفت‌وگو با هم‌میهن، ضمن ارزیابی عملکرد امیرسعید ایروانی، گفت: «ایروانی در این مدت حضور در نیویورک خوب عمل کرده است».
با توجه به سابقه کاری امیرسعیدایروانی به‌عنوان معاون شورایعالی امنیت ملی و سابقه کوتاه حضور در وزارت امور خارجه، انتخاب او به‌عنوان نماینده ایران در سازمان ملل متحد را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
آقای ایروانی یک دیپلمات باسابقه نیست؛ به این معنا که محل کارش جایی به جز وزارت امور خارجه بود؛ مقطعی را در شورای راهبردی روابط خارجی و مقطع طولانی‌تری در شورایعالی امنیت ملی مشغول به کار بود و تنها یک دوره کاردار ما در عراق بود. به واسطه پیشینه کاری و دوستان مشترک با ویژگی‌های شخصیتی ایشان آشنا هستم که انسانی بسیار باهوش و منضبط و از قدرت جمع‌بندی بالایی برخوردار است و من ارتباطاتی با ایشان داشتم و با موضوعات بین‌المللی و سیاست خارجی، آشنایی داشته و آن‌ها را می‌فهمد. اگر با این زمینه‌های کاری و سابقه کم در وزارت خارجه بخواهیم ارزیابی کنیم، معتقدم عملکرد آقای امیرسعید ایروانی در موضوعات کار مرتبط با وزارت خارجه، نمره بالایی را به خود اختصاص می‌دهد و فکر می‌کنم می‌توانیم از او به‌عنوان آدم موفقی در این حوزه یاد کنیم.
با توجه به همین ویژگی‌هایی که شما نام بردید، زمانی که نام ایشان به‌عنوان جانشین مجید تخت‌روانچی مطرح شد، شاهد واکنش منفی در میان کارشناسان و تحلیلگران نبودیم که شاید ناشی از پایین بودن سطح توقع در دولت سیزدهم باشد. حال با گذشت بیش از یک‌سال از حضور ایشان در نیویورک، آیا انتظارات از ایشان به‌عنوان نماینده در سازمان ملل برآورده شده است؟
اگر بخواهیم صادقانه صحبت کنیم، شخصاً زمانی که نام آقای ایروانی به‌عنوان نماینده ایران در سازمان ملل مطرح شد، بنده از افرادی بودم که کمی تعجب کردم که آیا ایشان برای آن پست مناسب است و آیا می‌تواند این مسئولیت را بپذیرد. بنده حتی در جلسه‌ای که ایشان با جمعی از دیپلمات‌های پیشین داشتند و زمان آن هم طولانی شد، چنین صحبتی را با وی مطرح کردم و حتی توصیه کردم، حالا که عازم نیویورک هستید، می‌توانید با عملکرد خود مهمترین خدمت را داشته باشید و آن شکستن دیوار بی‌اعتمادی میان ایران و آمریکاست که آقای خاتمی پیش‌تر درون آن شکاف ایجاد کرد. با این حال انسان باید انصاف داشته باشد؛ آقای ایروانی در این مدت حضور در نیویورک خوب عمل کرده است. البته دفتر نمایندگی ایران در سازمان ملل متحد، عملکردی دوگانه دارد؛ نخست کار رسمی نیویورک و سازمان ملل متحد است و دیگر اینکه در غیاب سفارتی که از اول انقلاب در واشنگتن نداریم، نماینده ایران در سازمان ملل باید بتواند عملکردی دومنظوره داشته باشد و تلفیق این دو مسئولیت بسیار سخت است. من نمی‌خواهم در خصوص عملکرد سایر نمایندگان ایران ارزیابی داشته باشم اما برخی مواقع وجوه دیپلماتیک‌شان بر مسائل مرتبط با واشنگتن می‌چربید و برخی هم سعی می‌کردند تعادلی میان این دو ایجاد کنند. معتقدم آقای ایروانی بیشتر از اینکه بر مسائل مربوط به نیویورک که تعریف مشخصی دارد نیز تمرکز کند، بر روی موضوع دوم تمرکز کرده و در آن حوزه موفق عمل کرده است و مصداق این عملکرد موفق دیدارهای او با رابرت مالی است که گفته شده حتی 13 جلسه نیز در این حوزه برگزار شده است. همه می‌دانند مسائل مرتبط با برجام، بیش از هرچیز مرتبط با سوءتفاهم‌های میان ایران و آمریکا است و چنانچه آن جلسات برگزار شده، به معنای این است که این مسئله از سوی نماینده ایران در سازمان ملل نیز درک شده که بخشی نتیجه پیشینه کاری ایروانی است که با یک دستوری ایران را ترک کرد و من مطلع هستم این مجوز و دستور را به هرکسی نمی‌دهند. ایروانی چنانچه از این مجوز بیشتر استفاه کند ما شاهد گشایش‌های بیشتر در رابطه با مسائل‌مان با آمریکا خواهیم بود که هرگونه گشایش ما در سایر مسائل بین‌الملل متاسفانه به روابط ما با ایالات متحده گره خورده است. من بارها گفته‌ام هیچ دلیلی نمی‌بینم که ما با همه کشورها مذاکره کنیم جز آمریکا و امیدوارم آقای ایروانی به توصیه من در همان دیدار پایانی عمل کند و دیوار بی‌اعتمادی میان تهران و واشنگتن را نابود کند.
زمانی که دیدارهای آقای ایروانی با رابرت مالی خبری شد، منابعی از وزارت امور خارجه عنوان کردند که ایشان با شرط همین مجوز عازم نیویورک شده است اما پس از دیدار با مالی، این مجوز لغو یا تعلیق شده است، هرچند تلاش ما برای اطلاع و سقم آن به نتیجه‌ای نرسید. حال سوال این است که اگر نماینده ایران در سازمان ملل متحد چنین مجوزی نداشته باشد، اساساً می‌تواند کاری از پیش ببرد؟
نماینده ایران در سازمان ملل متحد، نماینده حاکمیت است نه نماینده وزارت امور خارجه و اقدامات او نیز نتیجه تصمیم‌های حاکمیتی در شورایعالی امنیت ملی است که در نهایت به امضای رهبری می‌رسد. من از این مسئله که شما گفتید اطلاع ندارم اما احتمال می‌دهم درست باشد. چنانچه چنین موضوعی درست باشد و این اختیارات از او سلب شده باشد، نماینده ما مانند پرنده‌ای خواهد بود که بال و پرش را بسته‌ایم و من این روش را روش درستی نمی‌دانم.
بازار
![]()