چاپ

ایران پرسمان - روزنامه شهروند / « آغاز مبادله اسرا، اسرائیل را عملا در زمین بازنده قرار داده » عنوان یادداشت روزنامه شهروند به قلم روح‌الله رضوی است که می‌توانید آن را در ادامه بخوانید:
تحلیل پیروزی یا شکست هر جنگی برمی‌گردد به اهداف اعلامی از طرفین درگیری‌ها؛ در هر جنگ و معرکه‌ای به همین منوال است. آنچه می‌تواند به مخاطب این ابزار و سنجه را بدهد که کدام طرف پیروز است و کدام طرف بازنده، برمی‌گردد به اینکه دوطرف درگیری چه اهدافی در جنگ را اعلام کرده بودند. حماس با عملیاتی که در ٧اکتبر انجام داد، در کنار ضربه سنگین به هیمنه امنیتی رژیم اسرائیل، به‌دنبال این بود که بتواند با گروگانگیری اسرا، برای آزادی اسرای فلسطینی که در ماه‌های اخیر به‌ویژه با روی کار آمدن وزیر فعلی امنیت رژیم اشغالگر، وضعیت وخیمی دارند، کاری انجام دهند. حدود ٥هزار و ٥٠٠ اسیر فلسطینی در زندان‌های رژیم صهیونیستی، گرفتار هستند که شرایط بدی دارند. حماس در کنار ضربه به سیستم امنیتی نظامی اسرائیل به‌ویژه ضربه به تیپ غزه ارتش اسرائیل که اساسا جنایت‌ها علیه غزه توسط این تیپ اتفاق افتاده بود، به هدف گروگانگیری برای تبادل اسرا هم رسید. آنچه حماس بعد از عملیات طوفان الاقصی دنبالش بوده، قطعا مبادله اسراست که بتواند تعداد قابل توجهی از اسرای خودش را در ازای ٢٤٠-٢٥٠اسیری که از اسرائیل گرفته مبادله کند.
مهم است بدانیم گروگان‌های حماس سه دسته هستند؛ دسته اول کارگر‌های غیراسرائیلی که اغلب شهروندان کشورهای شرق آسیا هستند، دسته دوم به‌اصطلاح غیرنظامیان اسرائیل که عضو رسمی ارتش به‌حساب نمی‌آیند که در میان آنها زنان، کودکان و افراد مسن هم هستند؛ البته همانطور که می‌دانیم در اسرائیل تفکیک نظامی و غیرنظامی سخت است و دسته سوم که اصلی‌ترین بخش اسرای اسرائیلی و نظامی هستند؛ کسانی که سوابق‌ طولانی در ارتش اسرائیل دارند. مقاومت فلسطین به آنچه دنبالش بود، رسید. یعنی به هدف دومش هم رسید. هدف دوم قانع کردن رژیم اسرائیل به این واقعیت بود که برای آزادی اسرا، راهی جز مبادله اسرای فلسطینی ندارند.
طرف اسرائیلی عملیاتی که به‌عنوان شمشیر آهنین اطلاق می‌شد، اعلام کرد از طریق عملیات نظامی همه اسرای خود را آزاد خواهد کرد و دومین هدفی که بارها اعلام کرد، از بین بردن حماس بود و سومین چیزی که آنها در خلال جنگ اعلام کردند، این بود که ساختار امنیتی نوار غزه را به‌گونه‌ای به هم بزنند که دیگر تهدیدی متوجه اسرائیلی‌ها نباشد.حالا می‌توان ارزیابی کرد که برنده و بازنده این جنگ که بوده است. برآورد من این است که آغاز مبادله اسرا، اسرائیل را عملا در زمین بازنده قرار داده است. همین‌که اسرائیل تن به تبادل داده، خود این قصه می‌گوید آنچه به‌عنوان هدف آزاد‌سازی‌ گروگان‌ها با عملیات نظامی هوایی و در ادامه زمینی، عنوان شده بود، محقق نشد. رژیم صهیونیستی در این هدف و در از بین بردن حماس هم ناکام بوده است. به‌طوری که قدرت مقاومت در شلیک موشک‌ها تا روز پیش از آغاز آتش‌بس کماکان وجود داشت و تونل‌های مقاومت که به‌عنوان راهبرد مقاومت فلسطین است، در اختیار نیروهای مقاومت باقی ماند. تا اینجای کار می‌توان جمع‌بندی کرد که کفه معرکه کاملا به نفع مقاومت فلسطین است و اسرائیلی‌ها تا الان شکست خورده جنگ هستند. مقاومت فلسطین درصورتی که بتواند این معادله را حفظ کند و این شرایط را نگه دارد و از آنچه به‌دست آورده محافظت کند، می‌تواند پیروز باشد.
از سوی دیگر باید به تحرکات خارجی برای به هم زدن معادلات جنگ به نفع غزه اشاره کرد؛ نشست‌ها و اجلاس‌هایی در این هفته‌ها برگزار شد که در نهایت به محکومیت و بیانیه ختم شد؛ بیانیه‌ها هم مطالباتی از دیگر نهادهاست که به ارسال کمک‌های بشردوستانه کمک کند. با این حال به‌واسطه محدودیتی که گذرگاه رفح دارد، عملا این گلوگاه را اسرائیلی‌ها می‌فشارند؛ حتی ورود آزادانه کمک‌های بین‌المللی را هم کشورهای اتحادیه عرب و اسلامی نتوانستند به اسرائیل تحمیل کنند. بلکه در نهایت مذاکرات آتش‌بس بود که این مهم را به اسرائیل تحمیل کرد. پس کشورها فاقد تأثیرگذاری در معادلات جنگ هستند.
بازار
درحالی‌که نباید از حمایت‌های حزب‌الله لبنان از مقاومت فلسطین در این جنگ غافل شد، اما مهم‌ترین فاکتور بیرونی تأثیرگذار بر معادلات جنگ، یمن و صنعا بود که در قالب تحرکات انصارالله صورت گرفت. اجرایی کردن تهدید آنها مبنی بر بستن گذرگاه باب‌المندب و هدف قرار دادن همه کشتی‌های تجاری اسرائیل یک اهرم فشار عملی و جدی بر اسرائیل بود. این تنگه، سومین گذرگاه انرژی و کالای دنیا به‌حساب می‌آید و بستن آن فشار زیادی به اسرائیل وارد کرد، زیرا حلقه واسط بین اروپا و آسیاست. بسته شدن این تنگه به معنی فشار اقتصادی شدیدی برای رژیم صهیونیستی است. امروز هم یمن اعلام کرد که توافق آتش‌بس ربطی به ماجرای تنگه باب‌المندب ندارد؛ به این معنی که تا نوار غزه محاصره است این تنگه هم برای کشتی‌های اسرائیلی بسته است. محدودیت این ماجرا فقط برای اسرائیل نیست و می‌تواند اقتصاد جهانی را تحت‌تأثیر قرار دهد و همین اهرم می‌تواند تأثیرگذارترین اقدام عملی بیرونی بر معادلات این جنگ باشد.