ایران پرسمان - دنیای اقتصاد /متن پیش رو در دنیای اقتصاد منتشر شده و بازنشرش در آخرین خبر به معنای تاییدش نیست
ولادیمیر پوتین و شی جینپینگ، روسای جمهور روسیه و چین، روز پنجشنبه در مسکو دیدار کردند و در جریان این دیدار، بیانیهای مشترک برای تقویت مشارکت جامع و همکاری راهبردی بین دو کشور صادر کردند. روسای جمهور دو کشور در یک دیدار 7ساعته در مسکو درباره طیف زیادی از مسائل دوجانبه از جمله تجارت با ارزهای ملی دو کشور توافق کردند. در بیانیه پایانی نشست طرفین بر فعالتر شدن نقش مسکو و پکن در مذاکرات هستهای ایران و آمریکا تاکید کردند. از روسیه بهعنوان یکی از مقاصد اصلی انتقال ذخایر غنیسازیشده ایران ذکر میکنند. ادعایی که تاکنون نه تایید نه تکذیب شده است.
بازار
![]()
ولادیمیر پوتین، رئیسجمهور روسیه و شی جین پینگ در کرملین مذاکراتی انجام دادند که بخشی از یک سفر رسمی بود که مسکو برای شی (پیش از حضور او در کنار دیگر رهبران خارجی در رژه نظامی میدان سرخ در روز جمعه) ترتیب داده بود.«پاول سون» و «دیوید پیرسون» در گزارشی برای نیویورکتایمز نوشتند، در بیانیه مشترکی که رهبران چین و روسیه پس از مذاکراتشان منتشر کردند، پوتین و شی آنچه را که تلاش واشنگتن برای مهار خود مینامیدند، رد کردند.
آنها متعهد شدند که برای مقابله با چنین تلاشهایی از سوی ایالات متحده «تعامل را افزایش داده و همکاری را تقویت کنند.» هم پوتین و هم شی با غیرقابل پیشبینی بودن ترامپ (رئیسجمهور روسیه در مذاکرات بر سر اوکراین و رهبر چین در یک جنگ تجاری شدید) دست و پنجه نرم میکنند. هر دو تلاش کردهاند کشورهای خود را بهعنوان «قدرتهای جهانی جایگزین» معرفی کنند که به دنبال ایجاد چیزی هستند که آن را جهانی برابرتر و چندقطبیتر در مواجهه با هژمونی ایالات متحده مینامند. به نظر میرسد بخشی از پیام آنها در روز پنجشنبه این بود که در کنار هم خواهند ایستاد؛ حتی اگر ترامپ در نهایت پوتین را در آغوش بگیرد؛ اما شی را تحت فشار قرار دهد. پس از مذاکرات، شی بهطور مشخص از اهمیت اعتماد دو رهبر به دوستانشان صحبت کرد.
رهبران روسیه و چین همچنین بهطور مشترک برنامههای ترامپ برای سپر دفاع موشکی «گنبد طلایی» بر فراز ایالات متحده را «عمیقا بیثباتکننده» خواندند و در بیانیه مشترک خود استدلال کردند که چنین اقدامی از سوی ایالات متحده، فضا را تسلیحاتی میکند. ترامپ برخی از همان سیاستهای ناسیونالیستی شکوه آمیز و استراتژیهای انتشار اطلاعات نادرست را که پوتین - شی برای تحکیم قدرت خود در داخل کشور به کار گرفتهاند، بهکار گرفته است؛ اما از زمان بازگشت به کاخ سفید نتوانسته با هیچ یک از این رهبر به توافق برسد. مذاکرات با مسکو در مورد جنگ اوکراین ادامه دارد، اما درگیریها در آنجا را مهار نکرده است. مقامات آمریکایی قرار است این هفته مذاکرات تجاری را در سوئیس با همتایان چینی خود آغاز کنند؛ زیرا جنگ تجاری رشد اقتصادی را تهدید میکند. در مسکو، این اجلاس در حالی برگزار شد که پوتین از بیش از 25رهبر جهان در جشنهای میدان سرخ استقبال کرد. گزارشگران نیویورکتایمز، این میهمانان را شامل رهبرانی از کشورهای اقتدارگرا نامیدند. آنها اشاره کردند که انتظار میرود روسای جمهور ونزوئلا، کوبا، گینه استوایی و بلاروس در آن شرکت کنند. اما هیچ یک از این رهبران برای مسکو مهمتر از شی نبوده و نیست.
انزوای روسیه از غرب بهدلیل تهاجم تمامعیار به اوکراین، وابستگی مسکو به پکن را به طرز چشمگیری افزایش داده است. چین با خرید نفت روسیه، تامین قطعات دومنظوره برای تجهیزات روسی و جایگزینی برندهای غربی منسوخ شده با کالاهای مصرفی چینی، از تلاشهای جنگی پوتین حمایت کرده است. با این حال، پکن از مداخله یا حمایت نظامی آشکار خودداری کرده است. شی در سخنان افتتاحیه خود در کرملین، روابط بین چین و روسیه امروز را «آرامتر، مطمئنتر، پایدارتر و مقاومتر» توصیف کرد. رئیسجمهور چین، خود و رهبر روسیه را مدافعان نظم جهانی عادلانه و منصفانه دانست و فداکاریهای کشورهایشان در طول جنگ جهانی دوم را نمادی از قدرت امروز آنها برای مقابله با «یکجانبهگرایی و قلدری کشورهای قدرتمند» دانست؛ اشارهای بیچون و چرا به ایالات متحده و جنگ تجاری آن علیه چین.
پوتین روابط نزدیک مسکو با پکن را با وجود آنچه او آن را «وضعیت دشوار ژئوپلیتیکی» نامید، «عامل ثباتبخش در عرصه بینالمللی» توصیف کرد. او همچنین گفت که تقریبا تمام تجارت بین روسیه و چین به روبل و یوآن، است نه دلار و این مساله، این دو کشور را «از نفوذ کشورهای سوم» محافظت میکند. این دو سیاستمدار انبوهی از توافقنامههای دوجانبه را امضا کردند. به گزارش خبرگزاری دولتی روسیه، تاس، در طول این دیدار، سازمانهای فضایی روسیه و چین یادداشت مشترکی در مورد ساخت نیروگاه در ماه امضا کردند. این دو کشور برای یک پایگاه تحقیقاتی دائمی در ماه که به دنبال ساخت آن هستند، به یک منبع انرژی نیاز دارند و اعلام کردهاند که میخواهند یک راکتور هستهای خودکار بسازند.
اتحاد جماهیر شوروی در طول جنگ جهانی دوم حدود 27میلیون نفر را از دست داد و خاطره این درگیری به یکی از قدرتمندترین و احساسیترین نیروها در زندگی روسیه تبدیل شده است. بر همین اساس، پوتین این خاطره را برای تقویت نیروهای خود در میدان جنگ دستکاری کرده و ولودیمیر زلنسکی، رئیسجمهور یهودی اوکراین را به احیای نازیسم متهم کرده است. پوتین خطاب به نیروهای روسی که در اوکراین میجنگند گفت که باید مانند اجداد خود در طول جنگ جهانی دوم فداکاری کنند تا بار دیگر جهان را از شر تهدید فاشیستی خلاص کنند.
سیمون مککارتی هم در تحلیلی برای سیانان نوشت، رهبران چین و روسیه در بیانیه مشترکی که امضا کردند «تعمیق بیشتر» همکاری را هدف گرفتند؛ نمایشی از همبستگی در مواجهه با عدم قطعیتهای جهانی ناشی از دیپلماسی «اول آمریکا»ی دونالد ترامپ. این دو رهبر پس از تقریبا چهار ساعت مذاکره در اتاقی مجلل در کرملین کنار هم نشسته و چیزی را امضا کردند که رسانههای دولتی چین آن را «بیانیه مشترکی در مورد تعمیق بیشتر همکاری استراتژیک جامع چین و روسیه برای دورانی جدید» توصیف کردند. پوتین و شی معمولا پس از جلسات منظم خود، بیانیههای مشترک طولانی و گستردهای منتشر میکنند.
آنها در اظهاراتشان تلاش کردند تا روابط خود را بهعنوان نیرویی کلیدی برای دفاع و بهبود نظم جهانی مطرح کنند. پیش از این، شی جینپینگ از زبانی که معمولا پکن برای انتقاد از واشنگتن استفاده میکند، استفاده کرد و گفت که روسیه و چین در مواجهه با «جریان متقابل بینالمللی یکجانبهگرایی و شیوههای سلطهجویانه قدرتمندان، مسوولیتهای ویژهای» دارند. شی جینپینگ روز چهارشنبه (17اردیبهشتماه) برای یک سفر رسمی چهار روزه به روسیه وارد شد، جایی که او در صدر فهرست رهبران خارجی شرکتکننده در رژه نظامی روز پیروزی پوتین قرار دارد؛ رژهای که در سایه جنگ جاری روسیه علیه اوکراین برگزار میشود.
این سفر در بحبوحه عدم اطمینان برای کشورهای جهان انجام میشود؛ زیرا دولت ترامپ سیاست خارجی سنتی ایالات متحده را دگرگون کرده است. با وجود این چشمانداز در حال تغییر، به نظر میرسد هر دو سیاستمدار مشتاقند وحدت خود را به نمایش بگذارند. پوتین پیش از ورود شی، او را بهعنوان «میهمان اصلی» خود در رویدادهای روز پیروزی معرفی کرد. رهبر روسیه صبح پنجشنبه با مراسمی در کرملین از شی استقبال کرد، جایی که این دو در یک سالن بزرگ و پر زرق و برق با هم دست دادند و سپس با پرچمهای بزرگ چین و روسیه عکس گرفتند. در سخنان افتتاحیه، هر یک از آنها دیگری را «دوست» خطاب کرد.
این دو سیاستمدار در طول دهه گذشته بیش از 40بار با یکدیگر ملاقات کردهاند. پوتین گفت که هر دو نفر در بیانیه مشترکشان «اهداف بلندپروازانهای» را تعیین کرده و بر تعمیق روابط اقتصادی و فناوری و برنامههایشان برای تضمین «پیشرفت کیفی قابل توجه تجارت و سرمایهگذاری روسیه و چین تا سال 2030» تاکید کردند. پوتین افزود که روسیه به واردکننده اصلی خودروهای چینی در جهان تبدیل شده است: «در عین حال، ما از ایجاد کارخانهها و انتقال تخصص صنعتی چین به کشورمان استقبال میکنیم.» دو کشور سال گذشته به رکورد تجارت دست یافتند؛ زیرا چین بهعنوان یک شاهراه اقتصادی کلیدی برای روسیه تحت تحریم ظاهر شده است.