چاپ

ایران پرسمان - ایرنا / از نوشته‌هایی که خوانده‌ایم، سهمی در افزایش آگاهی ما داشته و امروز در قفسه کتابخانه شخصی مان بی‌صدا و مهجور برجای مانده، می‌تواند بار دیگر و بارهای بار دانایی بخش خوانندگان خود باشد.
اهدای کتاب‌ پیامدهای بی‌بدیلی در افزایش آگاهی و توانایی جامعه دارد که اگر همگان در آن تامل کنند لحظه‌ای برای دل‌کندن از کتاب‌های خوانده شده خود درنگ نمی‌کنند و آنها کتابخانه‌ها می‌برند تا با یک وقف کوچک و دلچسب، نقشی به وسعت دانایی در توانایی هم‌وطنان خود داشته باشد.
تقویت منابع کتابخانه‌ای شهرها و روستاها و البته جذب مردم به سمت بیشترین استفاده از منابع موجود، برگ‌ برنده توسعه فرهنگی این جوامع است و مردم بدون هزینه‌ای مضاعف می‌توانند بیشترین تاثیر را در این زمینه داشته باشند؛ تنها اگر بپذیرند که کتاب‌های خوانده شده باید برای مطالعه در دست دیگران قرار گیرد.
شاید بیشتر مردم گمان کنند که بسیاری از کتابهایی که در جعبه‌های دربسته خانه‌ آنها تلنبار شده یا در گوشه کنار محل کار و زندگی آنها بدون آنها استفاده مانده قابلیت اهدا و رفتن به قفسه کتابخانه‌های عمومی را ندارد و به احتمال بالا تعجب می‌کنند اگر بدانند اهدای هیچ کتابی در تقویت منابع کتابخانه‌ای بی‌تاثیر نیست.
هدیه‌ها خواندنی می‌شوند
چنان که مسئولان اداره‌کل کتابخانه‌های عمومی استان فارس می‌گویند کتاب‌های اهدایی یا به مخزن‌های کتاب می‌رود و به پای میزهای امانت می‌آید، یا سر از مدارس و مساجد و دیگر مراکز تربیتی در می‌آورد و یا درآمد حاصل از بازیافت آن صرف خرید کتاب‌هایی تازه می‌شود که منابع کتابخانه‌های عمومی را غنا می‌بخشد.
هر چند به گفته مدیرکل کتابخانه‌های عمومی استان فارس سال گذشته با تلاش کتابداران نزدیک به 85 درصد از کتاب‌های اهدایی مردم آماده‌سازی شده و درمخازن این کتابخانه‌ها جای گرفته است.
مسئول کتابخانه رئیسی اردکانی از بزرگترین کتابخانه‌های عمومی شیراز درباره فرآیند اهدای کتاب و آماده‌سازی آن به خبرنگار ایرنا گفت: ابتدا اعضای خیر کتابهای مازاد خود را برای اهدا به کتابخانه عمومی مورد نظر خود تحویل می‌دهند و کتابداران اطلاعات اهدا کننده و کتاب‌های اهدا شده را در سیستم ثبت می‌کنند تا فرآیند لازم بر روی انها آغاز شود.
به گفته علی رئیسی پس از آن ثبت سیستم می‌کنند، سپس تقسیم بندی می‌شوند تا کتاب‌های خوب اما تکراری برای اهدا به کتابخانه‌های مراکز مختلف به مرکز مبادله اداره کل کتابخانه‌های عمومی ارسال می‌شوند.
او اضافه کرد: کتاب‌های فرسوده که قابلیت استفاده مجدد ندارند نیز با اطلاع به اهدا کننده به بازیافت می‌روند تا درآمد حاصل از این محل صرف خرید کتاب‌های مورد نیاز کتابخانه‌ها شود.کتاب‌های اهدایی فرسوده به واحد بازیافت می‌روند تا با درآمد حاصل از آن گتاب‌های تازه برای کتابخانه‌های عمومی خریداری شود.
مسئول کتابخانه رئیسی اردکانی ادامه داد: حالا نوبت به آماده سازی کتاب‌های مورد تایید برای ورود به قفسه‌ها است که پس از استعلام در سامانه کتابخانه‌های عمومی ثبت و کدگذاری می‌شود تا در اختیار اعضا قرار گیرد.
به گفته او از هنگام اهدای کتاب به کتابخانه‌های عمومی تا تعیین تکلیف و قرار گرفتن کتاب در قفسه این کتابخانه‌ها حدود 2 هفته زمان می‌برد.
بر اساس مشاهده خبرنگار ایرنا، قفسه کتاب‌های امانتی کتابخانه رئیسی اردکانی در میانه هفته جاری پر از کتاب‌هایی شده بود که میرفت تا روند آماده‌سازی آنها برای ورود به قفسه‌های عمومی طی شود؛ به گفته رئیسی غیر از زمان‌هایی که خیری فرهنگ دوست همه یا بخشی از کتابخانه شخصی خود را اهدا می‌کند، به طور میانگین مردم استان هر هفته 150 تا 200 جلد کتاب تنها به این کتابخانه اهدا می‌کنند.
اهدای 77 هزار جلد کتاب از سوی فارسی‌های دست و دلباز
امروز اگر چه فرهنگ اهدای کتاب به عنوان کنشی شایسته در مسیر فرهنگ‌سازی شتاب گرفته اما به اعتقاد سرپرست اداره کل کتابخانه‌های عمومی استان فارس هنوز بسیاری از مردم اطلاع کافی را از اهمیت و نحوه اهدا و استفاده از این کتاب‌ها را ندارند.
به گفته محمدحسن فیروزی شاید نخستین تصور مخاطب از دعوت به پویش‌های اهدای کتاب کمک به تامین نیاز کتابخانه‌ها باشد اما غیر از این مهم، چنین پویش‌هایی 2 هدف دیگر را هم دنبال می‌کند؛ یکی مشارکت مخاطبان در اداره این کتابخانه‌ها و محتواهای ارایه شده در این مراکز و دیگری ایجاد ارتباطی مستحکم میان مردم و این اماکن فرهنگی که اگر با اهدا آغاز شود یا تداوم یابد ارتباطی پایدار خواهد بود.
آنطور که او به خبرنگار ایرنا گفت: بیش از 2 هزار موسسه و فرد از فارسی‌های فرهنگ دوست سال گذشته افزون بر 77 هزار جلد کتاب به ارزش 6 میلیارد تومان به کتابخانه‌های عمومی این استان اهدا کرده‌اند.
او ادامه داد: از این تعداد بیش از 65 هزار جلد آن برای قرار گرفتن در مخزن کتابخانه‌های عمومی شهرها و روستاهای این استان آماده‌سازی شده و امروز در قفسه‌ها در اختیار مراجعان است.سال گذشته حدود 77 هزار جلد کتاب به کتابخانه‌های استان فارس اهدا شد که 85 درصد آن در قفسه‌ها جای گرفت.
این یعنی 85 درصد از کتاب‌های اهدا شده مردم فارس بارهای بار در دست هم‌استانی‌هایشان قرار می‌گیرد تا اگر روزی باری بر دوش قفسه‌های شخصی بود، حالا یاریگر دانایی و توانایی مردم جامعه‌شان باشد.
فیروزی افزود: امسال نیز با آنکه کمتر از سه ماه ازسال گذشته و تعطیلات نوروزِی و ماه رمضان را سپری کرده‌ایم، تا کنون هشت هزار جلد کتاب از سوی مردم به کتابخانه‌ها اهدا شده و در مجموع 10 هزار و 500 جلد برای ورود به قفسه‌ها آماده‌ شده که بخشی از آن کتاب‌های اهدایی سال گذشته بوده که امسال فرآیند آماده‌سازی بر روی آنها انجام شده است.
به گفته او تنها کتاب‌های فرسوده و کتاب‌های کمک درسی که تاریخ استفاده از آنها گذشته برای واحد بازیافت ارسال می‌شوند و استفاده 85 درصدی از کتاب‌های اهدایی نشان از تلاش کتابداران در اماده‌سازی این هدیه‌های عمومی مردم فارس است.
اما آنطور که مدیرکل کتابخانه‌های عمومی استان فارس اعلام کرد، دست و دلبازی مردم استان در اهدای دانایی به اینجا خلاصه نشده و خیران فارسی نیز در طرح مشارکتی با این اداره‌کل 36 هزار جلد کتاب مورد نیاز کتابخانه‌های عمومی این استان را با ارزش 2 میلیارد و 800 میلیون تومان تامین کرده‌اند.
به گفته فیروزی سال گذشته در مجموع بیش از 315 هزار جلد کتاب به منابع 256 کتابخانه عمومی فارس افزوده شده که خیران نیک اندیش و اهدا کنندگان کتاب نقشی پررنگ در این میانه داشته‌اند.
ایده‌هایی زیبا از فکرهایی خلاق
اهدای کتاب برای تاثیری که در پویایی فکر و افکار عمومی و فرهنگ جامعه دارد همواره مورد تاکید مسئولان مرتبط و فرهنگ‌دوستان و خیران نیک اندیش بوده است.
در این میانه ایده‌های زیبا کمک بزرگی به رشد بیشتر این کنش شایسته می‌کند که نمونه‌هایی از استان فارس در این نوشته بیان می‌شود تا محرک ذهن‌های کتاب‌دوست و مشوق اهدا کنندگان بالقوه دانایی در این استان و کشور باشد.
بسیاری از مردم فرهنگ دوست فارس همه یا بخشی از کتابخانه شخصی خود را به کتابخانه‌های عمومی استان اهدا کرده‌اند که در بخشی از کتابخانه با نام خودشان نگهداری می‌شود و می‌توان به اهدای کتابخانه شخصی مرحوم غلامحسین اولاد از سوی خانواده او، کتابخانه شخصی مژده علیرضایی، استاد سامی، زبان و ادبیات فارسی دانشگاه شیراز به کتابخانه عمومی بهمن‌بیگی و بسیاری دیگر از این دست اشاره کرد که نامی جاودان را برای آنها به ارمغان میآورد.
در این استان سالروز تولد، بهانه‌ای زیبا برای اقدامی ماندگار شده است؛ طوری که برخی از افراد در پویشی خود جوش همزمان با روز تولد خود و به شکرانه عمریکه از خداوند گرفته‌اند به تعداد ارقام سن خود کتاب اهدا می‌کنند.شکرانه سلامت سالروز تولد در استان فارس بهانه‌ای برای اهدای کتاب به کتابخانه‌های شده و این فارسی‌های خوش‌فکر به انداره سن‌شان کتاب هدیه می‌کنند.
اتحاد و اتفاق فارسی‌ها برای اهدای دانایی نیز از دیگر ایده‌هایی است که باید برای همه‌گیر شدن آن کوشید؛ در یک مورد که سال گذشته رقم خورده جعفر جاویدی با همراه کردن 700 فرهنگ‌دوست فارسی با خود، 18 هزار جلد کتاب برای اهدا به کتابخانه‌های عمومی فراهم آورده است.
تقدیر از ایده‌های برتر و اهداکنندگان برتر کتاب از دیگر اقداماتی بود که سال گذشته در فارس رقم خورد و قابلیت الگوگیری سراسری برای توسعه این فرهنگ پسندیده در کشور را دارد.
چشم انداز روشن اهدای دانایی در سال جاری فارس
برنامه‌هایی که با همکاری استانداری در دستور کار ادارهکل کتابخانه‌های عمومی قرار گرفته، نوید روزهای پرفروغی را برای اهدای کتاب به کتابخانه‌های استان فارس می‌دهد.
به گفته مدیرکل کتابخانه‌های عمومی این استان جشنواره بزرگ اهدای کتاب فارس قرار است نیمه نخست امسال اجرایی شود.
به گفته فیروزی در این قالب جذب منابع کتابخانه‌ای با اهدای مردمی امسال می‌تواند رشد جدی داشته باشد و با تجربه‌های موفق گذشته، پیش بینی می‌شود در این دوره حدود 300 هزار جلد کتاب جذب شود.