چاپ

ایران پرسمان - شفقنا / یک استاد دانشگاه حوزه ژئوپلیتیک معتقد است: تحولات منطقه سرعت گرفته و به سرعت به نفع یکی و به ضرر دیگری خواهد بود. تا چند روز پیش تصور این بود که با آمدن بایدن به منطقه عربستان و اسرائیل کارهایی خواهند کرد اما از دیروز ورق به یکباره برگشت به طوری که وزیر دفاع اسرائیل اعلام می کند ما آمادگی داریم که اگر توافقی صورت بگیرد آن را به رسمیت بشناسیم.
از زمانی که اعراب خلیج فارس به سمت اسرائیل رفتند موازنه قدرتی شکل گرفت
آمریکایی ها احتمالا در دور جدید مذاکرات امتیاز بدهند
عبدالرضا فرجی راد در گفت وگو با شفقنا آینده در پاسخ به این سوال که شاهد تحرکاتی در حوزه سیاست خارجی خاورمیانه هستیم از جمله سفر بایدن به منطقه. آیا به زودی شاهد تغییر در موازنه قدرت منطقه خواهیم بود؟ اظهار داشت: از زمانی که اعراب خلیج فارس به سمت اسرائیل رفتند و رابطه برقرار کردند، موازنه قدرتی شکل گرفت و در حال شکل گیری است. اعراب ضعفی در رابطه با پشتیبانی امریکا داشتند و از اوباما و ترامپ و بایدن ناامید شدند و سعی دارند این ضعف را تا حدودی با نزدیک شدن به اسرائیل و با توافقات و قراردادها و مانور ها و… جبران کنند. اعراب تلاش کردند آمریکا را به صحنه بیاورند و به گروه بزرگتری شکل بدهند اما مساله برجام برای آمریکایی ها حیاتی بود. از یک طرف هم نمی توانستند به دلیل میزان غنی سازی صورت گرفته این مساله را رها کنند به ویژه که این اواخر دوربین های آژانس بعد از قطعنامه شورای حکام خاموش شد و از طرفی نمی توانستند تنش را بالاتر ببرند زیرا جنگ اوکراین و بحران انرژی و تورم در غرب و همچنین تحولات منطقه همه در جهتی بود که موجب شد آمریکایی ها به برجام برگردند و احتمالا در دور جدید مذاکرات امتیاز بدهند.
این احتمال وجود دارد که هر دو طرف در مذاکرات جدید برجام امتیازاتی بدهند
وی افزود: میزان امتیازات مشخص نیست ولی این احتمال وجود دارد که هر دو طرف امتیازاتی بدهند و با واسطه گری اروپاییان به سمت توافقی جامع بروند. از طرفی دموکرات ها بر روی بن سلمان بسیار حساس شده بودند، بایدن نیز بر او حساس بود و به نظر می رسید دوست ندارند او از ولیعهدی به پادشاهی برسد ولی با شرایطی که بوجود آمده و بحران انرژی، غرب و به ویژه آمریکا در مقابل عربستان و بن سلمان کم آورده اند و همین موجب شده امتیازاتی به او بدهند و ژئوپولتیک عربستان را باز کنند چون در واقع محمد بن سلمان در درون کشور خود محدود شده بود و نمی توانست به جایی برود چون خیلی او را تحویل نمی گرفتند لذا این ژئوپولتیک در حال باز شدن است و بن سلمان سفر هایی را به اردن و مصر و ترکیه انجام داد و با توجه به سفر بایدن هماهنگی هایی انجام می دهند تا همراه با اسرائیل در خصوص امنیت خود امتیاز بزرگی از آمریکا بگیرند که این در مقابل آمریکا خواهد بود و قطعا به ضرر ایران است. اگر ایران بتواند مذاکرات را پیش از سفر بایدن شروع کند و امیدواری ایجاد شود تلاش های آن ها چندان نتیجه بخش نخواهد بود.
در مجموع تحولات منطقه سرعت گرفته و به سرعت به نفع یکی و به ضرر دیگری خواهد بود
وی تصریح کرد: خوشبختانه این نظر امروز اعمال می شود و مذاکرات مجددا در قطر شروع می شود. اینبار صندلی های دو طرف به هم نزدیک تر خواهد بود. من حدس می زنم که با وجود واسط بودن اروپایی ها تبادل گفتگو ها و اطلاعات اینبار از نزدیک خواهد بود و این موثر تر از گذشته است ضمن اینکه طرف ایرانی به راحتی به تهران دسترسی دارد و دستورات را می گیرد و به سمت دوحه حرکت می کند. لذا در مجموع تحولات منطقه سرعت گرفته و به سرعت به نفع یکی و به ضرر دیگری خواهد بود. تا چند روز پیش تصور این بود که با آمدن بایدن به منطقه عربستان و اسرائیل کارهایی خواهند کرد اما از دیروز ورق به یکباره برگشت به طوری که وزیر دفاع اسرائیل اعلام می کند ما آمادگی داریم که اگر توافقی صورت بگیرد آن را به رسمیت بشناسیم.
ایران بر منافع اقتصادی در مذاکرات جدید تاکید دارد
آمریکا به توافق علاقمند است
فرجی راد در خصوص اینکه آیا آمریکا امروز در فکر تحقق برجام است یا هدف بایدن کسب امتیازات بیشتر از ایران است؟ گفت: اگر به سخنان آقای خطیب زاده دقت کنید ایران بر منافع اقتصادی در مذاکرات جدید تاکید دارد و نشان می دهد مذاکراتی که در یک ماه گذشته در جریان بود امروز روی صحنه آمده است و این طور نبود که مذاکرات قطع شود و آمریکایی ها پذیرفته اند که مساله سپاه را طوری حل کنند که سپاه بتواند مثل بقیه ارگان ها کار اقتصادی بین المللی خود را داشته باشد و این موضوع کمی راه را برای توافق زودتر باز می کند لذا آمریکا تاکید دارد که در برجام به نتیجه برسند زیرا در داخل آمریکا دچار مشکل شده اند و انتخاباتی در پیش دارند و می خواهند نتیجه را به عنوان یک دستآورد در داخل کشور به مردم آمریکا عرضه کنند. رقیب از عدم توافق با ایران سو استفاده می کند و جمهوری خواهان تبلیغاتی منفی در مورد بایدن دارند از این رو آمریکا به توافق علاقمند است لذا به دنبال پیدا کردن راه حل میانه هستند.
باید در روابط بین ایران و عربستان در انتظار اتفاقاتی خوب بود
این استاد دانشگاه در خصوص اینکه ایران و عربستان در حال گفتگو برای بهبود روابط هستند و از طرفی عربستان در حال عادی سازی روابط با اسرائیل است آیا این موارد در آینده تناقضاتی ایجاد نمی کند؟ اظهار داشت: ایران در سال های قبل نسبت به تعامل با کشور هایی که با اسرائیل رابطه دارند حساس بود. حتی در سال های دور تر ایران با این کشور ها قطع رابطه می کرد اما امروز این مساله با توجه به وسعت کار و تعداد بالای کشور ها موضوعیت ندارد. ایران امروز روش جدیدی دارد و ضمن انتقاد کار خود را با آن کشور ها ادامه می دهد. اتفاقا زمانی که گفتگو های برجام در جریان است بحث گفتگو های ایران و عربستان نیز با سرعت پیش می رود. یعنی باید امروز اظهار امیدواری کرد که روابط بین ایران و عربستان بهتر از ماه های قبل پیش برود چون مذاکرات هسته ای آغاز شده و امیدواری ایجاد کرده است همیشه همینطور بود لذا باید در روابط بین ایران و عربستان نیز در انتظار اتفاقاتی خوب بود.