چاپ

ایران پرسمان - دنیای اقتصاد /
سعیده‌سادات فهری| آژانس بین‌المللی انرژی اتمی دو روز پس از اعلام ایران، آغاز غنی‌سازی اورانیوم 60درصدی در فردو را تایید کرد. بلافاصله پس از این تاییدیه، تروئیکای اروپا نیز در بیانیه‌ای به اقدامات اخیر ایران در حوزه برنامه هسته‌ای‌اش واکنش تند نشان دادند. فلاحت‌پیشه، رئیس پیشین کمیسیون سیاست خارجی و امنیت ملی مجلس بر این باور است که همه این اتفاقات نشانه‌ای از آن است که مدیریت چالش هسته‌ای از هر زمان دیگری دشوارتر شده و طرفین را در برزخ دیپلماسی یا نبرد سخت قرار داده است.
جنگ یا دیپلماسی؟
حشمت الله فلاحت‌پیشه، رئیس پیشین کمیسیون امنیت ملی درباره اتفاقات اخیر بین ایران و آژانس از یکسو و تقابل ایران و غرب از سوی دیگر به روزنامه «دنیای اقتصاد» گفت:«این مسائل بیانگر آن است که مدیریت چالش هسته‌ای بسیار دشوار شده است.» فلاحت‌پیشه با اشاره به اینکه تاثیرگذارترین تحریم‌ها به بهانه برنامه‌ هسته‌ای علیه کشور ما اعمال شده است، افزود:« از این رو ایران نیز موضوع هسته‌ای را به ابزاری تبدیل کرد تا توان چانه‌زنی خود را در دیپلماسی هسته‌ای حفظ کند.»
این کارشناس تاکید کرد:« سیاستی که کشورهای غربی اکنون در پیش گرفته‌اند به این صورت است که در عین حال که تحریم‌ها را علیه ایران به بهانه‌های مختلف افزایش می‌دهند، سعی دارند تا برنامه هسته‌ای ایران به نوعی خودکنترلی شود. » رئیس پیشین کمیسیون امنیت ملی با بیان اینکه استفاده از گزینه نظامی علیه ایران از سوی کشورهای غربی و دیگر بازیگران منطقه‌ای همواره مطرح می‌شود، ادامه داد:« این بدان معنا است که فضا روز به روز از حالت دیپلماتیک خارج می‌شود.» وی تاکید کرد:« ایران در شرایطی که بیشترین آسیب را از تحریم‌ها می‌بیند نمی‌خواهد وقت‌کشی به ضررش تمام شود و لذا به طور طبیعی به همان سیاست گذشته یعنی سیاست تولید اورانیوم با غنای 60 درصد بازگشته است.»
فلاحت‌پیشه در‌باره گام بعدی احتمالی که اروپا، ایران را به آن تهدید می‌کند گفت:« این گام به نظر می‌رسد ارجاع پرونده ایران به شورای امنیت خواهد بود که در این صورت ایران ممکن است درصد غنی‌سازی‌اش را به بالای 60درصد نیز افزایش دهد.» این کارشناس درباره بیانیه اخیر اروپا در قبال غنی‌سازی 60 درصدی ایران مبنی بر اینکه در رایزنی با شرکایشان به اقدام ایران رسیدگی می‌کنند توضیح داد:« اروپایی‌ها منظورشان این است که یا پرونده هسته‌ای را مجددا به شورای امنیت ارجاع می‌دهند یا مکانیزم ماشه را فعال خواهند کرد.» وی دوباره تاکید کرد که هر کدام از این دو اقدام صورت بگیرد، ایران به سمت غنای بیشتر هسته‌ای یعنی بالای 60 درصد حرکت خواهد کرد که این فضا به نفع هیچ کدام از طرفین نیست.
رئیس پیشین کمیسیون امنیت ملی گفت کشورهای غربی با سیاست‌هایشان اوضاع را پیچیده‌تر از قبل کردند و در عین حال سوءاستفاده آنها از مسائل داخلی ایران، برای ایرانی‌ها خیلی گران تمام شد و باعث شد که مقامات ایران مواضع تندتری را اتخاذ کنند. فلاحت‌پیشه در پاسخ به اینکه نقطه پایان این تقابل کجا و به چه صورت خواهد بود، توضیح داد:« یک گزینه جنگ است و گزینه دیگر بازگشت به میز دیپلماسی؛ به نظر می‌رسد ایران با تولید 60 درصد سوخت هسته‌ای در فردو به نوعی حتی برای جنگ نیز اعلام آمادگی کرده است. یعنی ایران گام‌های چالشی آینده را پیش‌بینی کرده است.»
وی افزود:« در طرف مقابل اروپایی‌ها تلاش کردند قطعنامه‌ای را در آژانس به تصویب برسانند که این قطعنامه به معنای قرار دادن ایران در درگاه شورای امنیت است.»رئیس پیشین کمیسیون امنیت ملی با اشاره به احتمال به‌کارگیری سیاست‌های جنگ ترکیبی علیه ایران گفت:« در این شرایط احتمالا تهران نیز به سمت یکسری اقدامات چالشی-ترکیبی روی خواهد آورد.»فلاحت پیشه‌ احتمال گزینه جنگ را کمتر دانست و گفت:« گزینه محتمل‌تر از سوی هم ایران و هم غرب بعد از شدت گرفتن تنش‌ها، بازگشت به میز مذاکرات و احیای گفت وگوهای ایران و آژانس است. درواقع دو طرف قبل از اینکه بحران از مدیریت خارج شود باید به دیپلماسی هسته‌ای روی بیاورند.»
اقدام متقابل ایران
اقدام ایران در واکنش به سومین قطعنامه شورای حکام در کمتر از سه‌سال گذشته انجام شد. شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی روز پنج‌شنبه 26 آبان‌ماه دومین قطعنامه ضدایرانی را که قبلا توسط آمریکا و تروئیکای اروپایی پیشنهاد شده بود، به تصویب رساند. در این قطعنامه از ایران خواسته شده است که با تحقیقات آژانس درباره آثار اورانیوم یافت‌شده در سه سایت اعلام‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌نشده آن «فورا همکاری کند.»
در پاسخ به این قطعنامه شورای حکام، سازمان انرژی اتمی ایران اقدام به تولید اورانیوم تا غنای 60‌درصد در سایت فردو کرد و صبح روز دوشنبه تولید آن به مرحله پایداری رسید. اقدامات ایران در فردو به این شرح است:آغاز روند تعویض ماشین‌‌‌های سانتریفیوژ نسل اول با ماشین‌‌‌های پیشرفته IR-6 در این مجتمع که باعث افزایش چشمگیر ظرفیت تولید می‌شود.آغاز روند تجهیز سالن B (واحد یک) با ظرفیت 8زنجیره جدید که با توجه به ضرورت ایجاد زیرساخت به شکل مرحله‌‌‌ای صورت خواهد گرفت. غنی‌سازی 60‌درصد در مجتمع شهید احمدی‌روشن (نطنز) نیز همچنان ادامه دارد.
همچنین در دومین اقدام در واکنش به قطعنامه مذکور، ایران دو آبشار دیگر IR-2m و IR-4 را در سایت نطنز بازبینی و گازدهی کرد و دو آبشار دیگر از این ماشین‌‌‌ها برای گازدهی آماده شده است.اقدامات صورت‌گرفته در نطنز به این شرح است: «گازدهی به دو زنجیره جدید از ماشین‌‌‌های پیشرفته نوع IR-2m و IR-4- شروع پاسیواسیون دو زنجیره دیگر از همین نوع (IR-2m و IR-4) که در روزهای آینده به مرحله گازدهی خواهد رسید. آغاز روند راه‌‌‌اندازی واحد B1000 با ظرفیت 8 واحد با توجه به اینکه تکمیل این اقدام با عنایت به ضرورت ایجاد زیرساخت، به شکل مرحله‌‌‌ای صورت خواهد گرفت.»