ایران پرسمان - هم میهن /متن پیش رو در هم میهن منتشر شده و انتشار آن در آخرین خبر به معنای تاییدش نیست
درآمد 110 هزار میلیارد تومانی از جیب مردم تامین شد
عماد صدر| «با 100 میلیون صاحب خودروی داخلی و با 500 میلیون صاحب خودروی خارجی شوید.» این وعده جدید دولت رئیسی است. پیش‌فروش 500 هزار دستگاه خودروی داخلی شنبه 20اسفند شروع شد و متقاضیان برای ثبت‌نام باید 100 میلیون تومان در حساب وکالتی خود بلوکه کنند. این یعنی حداقل 50 هزار میلیارد تومان در حساب‌های وکالتی برای خرید خودرو داخلی بلوکه خواهد شد. برای خرید خودروهای وارداتی هم متقاضیان باید 500 میلیون تومان در حساب وکالتی خود بلوکه کنند. براساس گزارش‌ها تاکنون 120 هزار نفر برای خرید خودروی داخلی ثبت‌نام کردند و این یعنی حدود 60 هزار میلیارد تومان هم از محل عرضه خودروهای خارجی در بانک‌ها بلوکه شده است. در مجموع 110 هزار میلیارد تومان پول سرگردان که هر لحظه ممکن بود به بازارها تزریق شوند در حساب‌های وکالتی، برای خرید خودرو بلوکه شده است. 120 هزار نفر برای خرید خودروی خارجی 500 میلیون تومان پرداخت کردند و دولت باید به این 120 هزار نفر، خودروی خارجی بدهد، اما این درحالی‌ست که تاکنون حدود 500 دستگاه خودروی خارجی بیشتر وارد گمرک‌های ایران نشده است. با توجه به وضعیت ناپایدار عرضه خودرو در جهان، روابط بین‌المللی ایران و کمبود ارز در خزانه بانک مرکزی، به نظر می‌رسد واردات 120 هزار خودروی خارجی کار آسانی نیست. از طرفی عرضه 500 هزار خودروی داخلی به صورت پیش‌فروش و پرداخت اولیه 100 میلیون تومانی هم با اما و اگرهای زیادی همراه است. قیمت یا سازوکار قیمت‌گذاری این خودروها هنوز مشخص نیست و فقط می‌دانیم پیش‌پرداخت ثبت‌نام چقدر است. شیوه فروش این خودروها هم چندان مشخص نیست. بعضی‌ها در بورس کالا، خودرو عرضه می‌کنند و قرعه‌کشی خودرو را غیرقانونی می‌دانند، اما هم‌زمان برخی خودروها را قرعه‌کشی می‌کنند و عرضه در بورس را اشتباه می‌دانند. اما و اگر در مورد سیاست‌های دولت در بازار خودرو کم نیست، اما مهم‌ترین بحث این است که دولت این روزها چیزی را می‌فروشد که خودش هنوز آن را ندارد. دولت روی واردات خودرو قمار کرده است. حدود 60 هزار میلیارد تومان از پول‌های مردم به امید تحویل خودروی خارجی در بانک‌ها بلوکه شده است. بسیاری از کارشناسان عقیده دارند که واردات 120هزار خودرو در کوتاه‌مدت بعید است و چالش پیش‌فروش این مقدار خودرو بزرگ‌ترین قمار دولت رئیسی است.
ماجرای واردات خودرو با ارز گره خورده است. واردات یک‌سال به تعویق افتاد، چون دولت ارز لازم برای واردات خودرو را نداشت. بازخوانی تصمیمات دولتمردان در شرایط فعلی نشان از کمبود ذخایر ارزی دارد. ثبت سفارش ارز برای واردات بسیاری از کالاها از سمت بانک مرکزی تایید نمی‌شود و افزایش تحریم‌های ارزی و نفتی آمریکا، ورود دلار به کشور را با مشکلات زیادی مواجه کرده است. در شرایط فعلی واردات خودرو به ارز نیاز دارد و تقاضا برای ارز مورد نیاز واردات باعث افزایش قیمت دلار می‌شود. اگر متوسط قیمت هر خودروی وارداتی را 10 هزار دلار در نظر بگیریم، واردات 120 هزار خودرو حدود یک میلیارد و 200 میلیون دلار ارز نیاز دارد. بسیاری از کارشناسان عقیده دارند تا زمانی که روابط ایران با غرب به نتیجه نرسد، نمی‌توان این مقدار خودرو را در کوتاه‌مدت به کشور وارد کرد. در یک هفته گذشته ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی بیانیه مشترکی صادر کردند و ایران از توافق با عربستان خبر داد. این اتفاقات باعث شد که قیمت دلار از 52 هزار تومان ریزش کند. حالا دلار در محدوده 45 هزار تومان معامله می‌شود و همین ریزش دلار باعث کاهش انتظار رشد در بازار خودرو و ریزش اندک قیمت در برخی خودروها شده است. این ریزش قیمت خودرو نتیجه اقدامات دولت نیست، بلکه صرفا واکنش بازار به کاهش قیمت دلار است.
چشم‌انداز بازار خودرو در سال 1402
بازار
به‌تازگی خبر توافق میان ایران و عربستان باعث ریزش بیش از 10 هزار تومانی دلار شد. بهبود روابط خارجی موثرترین اتفاق در اقتصاد ایران است. چشم‌انداز بازار خودرو در سال 1402 به برجام بستگی دارد. اگر برجام امضا شود، اصلا نیازی به دخالت دولت نیست، بلکه فقط باید کمی صبر کنیم. برجام مشکلات صنعت خودرو را مثل آب خوردن حل می‌کند. پول‌های بلوکه‌شده ایران آزاد و روابط خارجی احیا می‌شود. در صورتی که برجام در سال جدید به نتیجه برسد، احتمالا نه‌تنها صنعت خودرو بلکه سایر بازارها هم سروسامان می‌گیرند. اما اگر برجامی در کار نباشد، اوضاع صنعت خودرو در سال 1402 را با چالش مواجه خواهد کرد. نرخ دلار در بازار متشکل ارزی به شدت رشد کرده است و در صورت عدم توافق دلار روند صعودی خود را ادامه خواهد داد. افزایش قیمت دلار افزایش قیمت خودرو را به دنبال دارد. نرخ محاسبه تعرفه از 4200 تومان به 28 هزار و 500 تومان در سال آینده می‌رسد. این یعنی تعرفه حدود 7 برابر می‌شود و این هم سیگنالی برای افزایش قیمت خودرو در صورت عدم توافق است. مورد دیگر افزایش دستمزد کارگران است. برخی از کارشناسان پیش‌بینی کرده‌اند که احتمالا حداقل دستمزد در سال 1402 حدود 50 درصد افزایش پیدا می‌کند و افزایش دستمزد کارگران یعنی افزایش هزینه تولید در سال آینده و این موضوع هم سیگنالی برای رشد قیمت خودرو در سال آینده دارد. آخرین مورد، بحران انرژی است. به معنای ساده، بحران انرژی یعنی کاهش تولید، کاهش تولید یعنی کاهش عرضه و کاهش عرضه یعنی قیمت در سال آینده افزایش پیدا می‌کند.