ایران پرسمان - هم میهن /متن پیش رو در هم میهن منتشر شده و بازنشرش در آخرین خبر به معنای تاییدش نیست
زهرا صمصامی| یکی از مرموزترین نهاد‌های فناورانه در خاورمیانه در قلب شبکه‌ای از همکاری‌های امنیتی میان امارات، آمریکا و اسرائیل قرار دارد. این شرکت که با حمایت طحنون بن‌زاید اداره می‌شود از پروژه‌های بهداشت دیجیتال تا مراکز داده غول‌پیکر نقش تعیین‌کننده‌ای در پیوند زیرساخت‌های فناورانه ابوظبی با ساختار امنیتی تل‌آویو ایفا می‌کند.
ستون فقرات دیجیتال امارات
شرکت G42 یک شرکت فناوری پیشرفته مستقر در ابوظبی است که در سال 2018 تأسیس شد و شامل چندین شرکت زیرمجموعه است، در زمینه‌های هوش مصنوعی، کلان‌داده، رایانش ابری، بیوتکنولوژی و امنیت دیجیتال فعالیت می‌کند و به‌سرعت به یکی از بازیگران اصلی حوزه فناوری در خاورمیانه تبدیل شده است. این شرکت پروژه‌های متعددی را در زمینه تحلیل داده‌های سلامت، نظارت هوشمند، شهر‌های هوشمند و هوش مصنوعی دفاعی اجرا کرده است و همچنین با شرکت‌های بزرگ جهانی از جمله مایکروسافت، OpenAI و شرکت‌های چینی مانند BGI همکاری داشته است. لازم به ذکر است که رشد این شرکت با پشتیبانی سرمایه‌گذاران برجسته جهانی از جمله صندوق سرمایه‌گذاری دولتی ابوظبی مبادله (Mubadala)، سیلورلیک آمریکا (SilverLake)، مایکروسافت (Microsoft) و یک نهاد خصوصی به نام دفتر خانواده دالیو (Dalio Family Office) حاصل شده است.
شرکت‌های زیرمجموعه G42 به شرح زیر است:
AIQ، شتاب‌دهنده تحول دیجیتال در صنعت جهانی انرژی، حاصل سرمایه‌گذاری مشترک میان (Presight) و شرکت ملی نفت ابوظبی (ADNOC) است و با به‌کارگیری فناوری‌های پیشرفته هوش مصنوعی، قلب عملیات انرژی را متحول می‌کند.
Astra Tech، با هدف ساده‌تر کردن شیوه ارتباط و مدیریت امور مالی مردم فعالیت می‌کند.
Core42، با برخورداری از تخصص عمیق در زمینه رایانش ابری و زیرساخت، ستون فقرات دیجیتالی هوش مصنوعی سازمانی و حاکمیتی در امارات است.
CPX، ارائه‌دهنده راهکار‌های پیشرفته امنیت سایبری است.
Inception، از شرکت‌های اصلی گروه G42، به‌عنوان لایه هوش مرکزی پیشرو در توسعه محصولات هوش مصنوعی اختصاصی و فراصنعتی است.
Khazna، بزرگ‌ترین پلتفرم مرکز داده در امارات و خاورمیانه با بیش از 70درصد سهم بازار است و زیرساخت‌های رشد ابررایانش، هوش مصنوعی و تحول دیجیتال در صنایع را ایجاد می‌کند.
M42، شرکتی فناورانه در حوزه سلامت و درمان است.
Presight، با پلتفرم تحلیلی چندمنظوره با نام TAQ به مشتریان کمک می‌کند تا از میان داده‌های پیچیده، اطلاعات دقیق به دست آورند و در اسرائیل مستقر است.
Space42، شرکت پیشروی فناوری فضایی مستقر در امارات که با بهره‌گیری از هوش مصنوعی به شرکای خود کمک می‌کند تا از مدار زمین، کاوش، مشاهده و نوآوری کنند.
طراح اصلی سیاست‌های امارات
طحنون بن زاید آل نهیان، فرزند بنیان‌گذار امارات متحده عربی و برادر حاکم ابوظبی، شیخ محمد بن زاید آل نهیان و در حال حاضر مشاور امنیت ملی امارات متحده عربی است. او هم‌زمان مدیریت یک پرتفوی تجاری به ارزش 1.5 تریلیون دلار را بر عهده دارد که از منافع امنیت ملی و بخش شرکتی غیرشفاف امارات حمایت می‌کند و رئیس هیئت‌مدیره و سهام‌دار اصلی G42 و MGX است.
دال بر اسناد افشاشده «اسرار ابوظبی»، طحنون که پیش‌ازاین، درگیر چندین جنجال بوده است، از جمله نقض تحریم‌های اتحادیه اروپا علیه رئیس‌جمهور سوریه، بشار اسد، جاسوسی از مخالفان سیاسی در پروژه «ریوِن»، معاملات برای فروش مجدد واکسن اسپوتنیک روسیه به کشور‌های فقیر با حاشیه سود بالا، سازماندهی پرونده رشوه‌خواری «قطرگِیت» و راه‌اندازی کمپین تخریبی علیه قطر و اخوان‌المسلمین، گزینه محتمل برای سمت «ولیعهد ابوظبی» است.
طحنون بن زاید آل نهیان نقش مهمی در دولت امارات ایفا می‌کند. وی کنترل سیاست خارجی امارات را با تعداد کمی از افراد در دست دارد و در شبکه داخلی خود، شبکه نظارت داخلی را اداره می‌کند. این موقعیت به او قدرت و اختیار می‌دهد تا مطابق خواست حاکم عمل کند و استاندارد‌های بین‌المللی را کنار بگذارد؛ زیرا برای او مهم‌ترین مسئله دورزدن قوانین و کسب تحسین ولیعهد است.
حلقهٔ اتصال ابوظبی، تل‌آویو و سیلیکون‌ولی
در سپتامبر 2020، G42 نخستین شرکت حوزۀ خلیج‌فارس بود که دفتر بین‌المللی کاملاً تحت مالکیت خود را به نشانه تعهد این شرکت به عادی‌سازی کامل روابط فناورانه، در اسرائیل افتتاح کرد. این اقدام راه را برای تبادل مستقیم اطلاعات که عمدتاً به طور راهبردی در خدمت پروژه استعماری شهرک‌سازی به سود اسرائیل بود، گشود. پس از آن، در آوریل 2021، این شرکت سرمایه‌گذاری مشترکی با شرکت اسرائیلی رافائل یک شرکت مشترک برای تجاری‌سازی فناوری‌های هوش مصنوعی و کلان‌داده با نام «Presight. AI» راه‌اندازی کرده است که یک مرکز تحقیق‌وتوسعه در اسرائیل دارد. هدف این شرکت، توسعه محصولات فناورانه در حوزه‌های بانکداری و خدمات مالی، بهداشت و درمان، ایمنی و امنیت عمومی بیان شده بود درصورتی‌که رافائل در توسعه سامانه‌های نظارتی به‌کاررفته علیه فلسطینی‌ها نقش داشته است. این همکاری، از منظر فناوری صرف نیست، بلکه نشانه‌ای از پیوند راهبردی میان صنایع دفاعی اسرائیل و ساختار امنیتی امارات محسوب می‌شود. شرکت رافائل، سازنده سیستم‌های دفاعی پیشرفته نظیر گنبد آهنین است و ورود آن به همکاری داده‌محور با شرکتی تحت نظارت مستقیم شیخ طحنون نشان از ادغام تدریجی توان دفاعی و یکی از مهم‌ترین بستر‌های تبادل فناوری امنیتی - اطلاعاتی در منطقه است.
همچنین از طریق پروژه «دره جهانی» (Global Valley) با گروه «ویولا» (Viola Group) اسرائیلی، برنامه‌ای مشترک برای ایجاد مراکز تحقیق‌وتوسعه و شتاب‌دهنده‌های فناوری ایجاد کرده است.
در حوزه سلامت نیز، با مرکز پزشکی شبع (Sheba Medical Center) اسرائیل - نهادی مرتبط با پژوهش‌های نظامی و آزمایش‌های ژنتیکی و بیومتریک - توافق‌نامه‌ای راهبردی امضا کرده است. افزون بر آن، در دوران اوج همه‌گیری کووید-19، G42 و شرکت اسرائیلی (Nanoscent) به طور مشترک دستگاه تشخیص ویروس بر اساس «تحلیل بو» را طراحی کردند.
به نام واشنگتن، به کام تل‌آویو
به گزارش رسانه‌های عربی، در روز 16 مه 2025، ایالات متحده و امارات متحده عربی برنامه‌ای مشترک را برای احداث بزرگ‌ترین خوشه هوش مصنوعی جهان در ابوظبی اعلام کردند؛ مرکزی با ظرفیت عملیاتی «5 گیگاوات»، یعنی بزرگ‌ترین مجموعه از این نوع در خارج از خاک آمریکا که به جرئت می‌توان گفت که در نتیجه مستقیم روند رو‌به‌رشد عادی‌سازی روابط میان امارات و اسرائیل به شمار می‌رود.
ظرفیت 5 گیگاواتی به معنای سطح بسیار بالایی از مصرف انرژی، معادل توان تولیدی یک نیروگاه بزرگ هسته‌ای یا برقی کافی برای تأمین برق میلیون‌ها خانه به‌صورت هم‌زمان است.
در عرصه هوش مصنوعی، چنین سطحی از انرژی برای راه‌اندازی صد‌ها هزار واحد پردازش گرافیکی، سرور‌های فوق تراکم، سیستم‌های خنک‌کننده پرمصرف و شبکه‌های فوق‌سریع انتقال داده ضروری است.
چنین زیرساختی، تنها یک مرکز داده نیست؛ بلکه یک پایگاه عظیم فیزیکی برای تمرکز جریان داده و دانش جهانی است و همان منطقی از کنترل و سلطه را بازتولید می‌کند که داده را به کالا و دانش را به انحصار بدل می‌سازد. محاسبات هوشمند در اینجا به ابزاری برای کنترل سیاسی و اجتماعی تبدیل می‌شود.
حضور شرکت اماراتی G42 در این پروژه که یکی از مجریان اصلی آن است، این برداشت را تقویت می‌کند که شراکت واشنگتن و ابوظبی را نباید صرفاً به‌عنوان انتقال فناوری یا سرمایه‌گذاری زیرساختی در نظر گرفت. این شرکت از پیش در همکاری‌های راهبردی با نهاد‌های اسرائیلی درگیر بوده و اکنون نشانه‌ای از اتحاد تازه‌ای میان فناوری آمریکایی، سرمایه عربی و تخصص اسرائیلی است.
هرچند در مورد حجم مالی این توافقات، اطلاعات دقیقی در دسترس نیست؛ اما قرارداد‌های میلیارددلاری رافائل با کشور‌های گوناگون نشان‌دهنده توانایی رافائل در تأمین قرارداد‌های بزرگ بین‌المللی است و همچنین جالب‌توجه است که شرکت دفاعی امارات، EDGE، در سال‌های اخیر مجموعه‌ای از قرارداد‌های بزرگ منعقد کرده که ارزش مجموع آن‌ها حداقل 2.053 میلیارد دلار است و تمرکز اصلی آن‌ها بر تقویت توان دریایی، هوایی و پهپادی کشور است؛ قراردادی به ارزش 953 میلیون دلار در مه 2021، قرارداد تجهیزات و مهمات هوایی به ارزش 1.1 میلیارد دلار در نوامبر 2023 و مجموعه‌ای از قرارداد‌های مربوط به وسایل پرنده و زمینی بدون سرنشین و سیستم‌های مقابله با پهپاد از نوامبر 2023 تا ژانویه 2024 که بخشی از آن‌ها با همکاری شرکت‌های اسرائیلی انجام شده است.
سخن آخر
امارات متحده عربی به‌عنوان برجسته‌ترین شریک تجاری اسرائیل در جهان عرب شناخته می‌شود. هیچ کشور عربی دیگری به اندازه امارات با اسرائیل تجارت نمی‌کند، ویژگی‌ای که حتی در طول نسل‌کشی غزه نیز پابرجا مانده است. با وجود فشار‌های سیاسی، تجارت دوجانبه عمدتاً مصون باقی مانده و این امر نشان‌دهنده تمایل دو طرف به نادیده گرفتن نظر عمومی در راستای منافع اقتصادی مشترک و هم‌راستایی استراتژیک بلندمدت است که با شعار‌های انسان دوستانه شرکت‌های اماراتی در تضاد است.
بازار ![]()