ایران پرسمان - ایسنا / برخی کشورهای اروپای غربی که با خروج نیروهای یونیفل از لبنان در اواخر سال 2026، حضور نظامی مستقیم خود در این کشور را از دست خواهند داد، به دنبال جایگزین‌هایی برای استمرار حضور نیروهای خود در لبنان به اشکال دیگری هستند.
قطعنامه شماره 2790 شورای امنیت درباره تمدید دوره ماموریت نیروهای حافظ صلح سازمان ملل در جنوب لبنان (یونیفل) تا پایان سال 2026 برای آخرین بار، خیلی مورد استقبال کشورهای اروپایی به ویژه آنهایی که در نیروهای یونیفل مشارکت نظامی برجسته‌ای دارند همانند فرانسه، ایتالیا، اسپانیا و آلمان قرار نگرفت.
کشورهای اروپایی از ترس درگیری با آمریکایی‌ها، با اکراه تسلیم توافق آمریکایی-اسرائیلی درباره لبنان و تصمیم جدی واشنگتن برای خروج از تعهدات مالی سازمان ملل شدند اما اکنون بحث و گفت‌وگو در محافل نظامی آمریکا درباره روز بعد از اتمام ماموریت یونیفل و سرنوشت استقرار نظامی اروپا در جنوب لبنان آغاز شده است.
به گفته برخی منابع دیپلمات و نظامی در اروپا و لبنان، کشورهای اروپایی به ویژه فرانسه، ایتالیا و آلمان جستجو برای یافتن جایگزین‌هایی جهت استمرار حضور نظامی خود در لبنان به اشکال دیگر همانند امضای توافق‌هایی جداگانه با کشور و ارتش لبنان به شکل‌های مختلفی از جمله مشابه یا ادامه کمیته فنی نظامی لبنان که ایتالیایی‌ها آن را تاسیس کردند و یا حتی یک نیروی شبیه یونیفل اما منحصرا اروپایی را آغاز کرده‌اند.
یک منبع دیپلمات در این رابطه اظهار کرد: «شارل فری» معاون دبیرکل صلح، امنیت و دفاع سرویس اقدام خارجی اروپا که هشتم و نهم اکتبر جاری به لبنان سفر کرده بود، در دیدارهای رسمی خود از تمایل اروپا به حضور نظامی در لبنان با همکاری و هماهنگی ارتش لبنان و نیز تمایل اروپایی‌ها به تامین حمایت نظامی و مالی آن سخن گفته بود.
فرانسوی‌ها که همواره ریاست ستاد یونیفل را در دست داشتند و ایتالیایی‌ها و اسپانیایی‌هایی که به صورت دوره‌ای سمت فرماندهی این نیروهای بین‌المللی را برعهده داشتند و آلمانی‌ها که نیروی دریایی را در دست داشتند، حضور نظامی در جنوب لبنان را فرصت چند وجهی برای بلندپروازی‌های نظامی فزاینده اروپا می‌دانند چراکه جنگ روسیه- اوکراین و تشدید تنش میان روسیه و اروپا، تنش روبه‌فزونی اروپایی‌ها با ایران، درگیری میان اروپا و دولت دونالد ترامپ (رئیس جمهور آمریکا) بر سر مسائل مختلف، ارتش‌های اروپا را بر آن داشت تا مناطق استقرار خود همانند لبنان، بالکان و کشورهای جبهه شرقی با روسیه را حفظ و تقویت کنند به ویژه که اروپای غربی و در راس آن فرانسه، پایگاه‌های تاریخی خود در آفریقا را از دست داد.
اروپایی‌ها حضور نظامی فعلی خود در لبنان را یکی از اهرم‌های قدرت سیاسی و محل نفوذی در مدیترانه و قاره آسیا می‌دانند، به ویژه که لبنان کشوری است که همواره اروپایی‌ها آن را یک منطقه نفوذ کلیدی و فضایی برای رقابت ژئوپلیتیک ما بین خود و قدرت‌های شرقی و ترکیه می‌بیند.
علاوه بر این استقرار ارتش‌های اروپایی در جنوب لبنان طی دهه‌های گذشته به کشورهای آنها این امکان را داد که در نزدیکی تحولات یکی از شدیدترین مناطق درگیری بوده و در آن ایفای نقش کنند و همینطور سربازهای خود را بیرون مرزها بدون اینکه در معرض خطر جدی قرار گرفته و یا مسؤولیت‌های بزرگی را تحمل کنند، تمرین دهند. کاهش نفوذ حزب‌الله در قوه مجریه و حضور نظامی مستقیم آن در پی تحولات سیاسی اخیر، اروپایی‌ها را به این مساله تشویق کرد و همچنین اروپایی‌ها متوجه شدند که در کل لبنانی‌ها نقش متعادل اروپا را جهت کاهش نقش آمریکا ترجیح می‌دهند.
استمرار حضور نظامی روسیه در سوریه انگیزه بیشتری را برای اروپایی‌ها ایجاد می‌کند تا پایگاه نظامی خود در لبنان را تخلیه نکنند چراکه از آنجا بدون حضور مستقیم در مناطق تحت حاکمیت دولت انتقالی جدید سوریه، می‌توانند بر تحولات سوریه نظارت داشته باشند، حضور نظامی اروپا، فرانسه، آلمان و ایتالیا در مناطق شرق سوریه و رودخانه فرات که برخی مشاوران اروپایی به حمایت از نیروهای قسد ادامه داده و در ماموریت‌های ائتلاف بین‌المللی ضد داعش مشارکت دارند، متوقف نشده است.
به نوشته روزنامه «الاخبار» چاپ لبنان، فرانسه با وجود مشکلاتی که با آمریکایی‌ها و اسرائیلی‌ها دارد، در تلاش برای بهره‌برداری از حضور دائمی خود در بیروت است به ویژه که لبنان بر نقش خود به عنوان یک شریک نظامی و سیاسی تاکید دارد و این امر فرانسه را به یک شریک تعیین نشده در سازوکار آتش‌بس امضا شده در اواخر نوامبر 2024 تبدیل کرده است، اما تنش‌ها میان فرانسه و «اسرائیل»، تل‌آویو را وادار می‌کند که نیروهای فرانسوی در جنوب را با وجود نقشی که در کشف و شناسایی تونل‌ها و پایگاه‌های حزب‌الله ایفا می‌کنند، محدود کند، تا جایی که حملات مکرر اشغالگران صهونیست به نیروهای اسپانیایی و فرانسوی و برخی گردان‌های دیگر، گردان‌های اروپایی را بر آن داشت تا با تجهیز یگان‌ها به تسلیحات سبک ضد پهپاد، پهپادهای اسرائیلی را که برای نیروهای آنها خطر ایجاد می‌کنند، رهگیری کنند.
همچنین آلمانی‌ها و ایتالیایی‌ها از روابط خوب خود با «اسرائیل» و همکاری نظامی متقابل بهره برده و به دنبال حضور دوباره در لبنان بدون برانگیختن خشم تل‌آویو هستند.
به نظر می‌رسد که ایتالیا با بهبود ظرفیت‌های مالی و افزایش تلاش‌های خود در حوزه دفاعی و نظامی، پیشگام کشورهای اروپایی است که به دنبال نقشی نظامی در لبنان هستند، این کشور سال گذشته توافق 2جانبه‌ای را با لبنان برای همکاری‌های نظامی و تبادل تجربیات و حمایت نظامی و فنی از ارتش لبنان امضا کرد، ایتالیا پیش از این نیز کنفرانس رم را برای حمایت از ارتش برگزار کرد و به دنبال اعطای نقشی محوری به کمیته فنی در عملیات‌های فعلی ارتش لبنان در منطقه جنوب لیتانی است.
در حالی که به نظر می‌رسد برخی از کشورهای اروپای غربی تمایل بیشتری برای ایفای نقش نظامی در لبنان دارند، انگلیس با وجود استمرار حمایت‌های لجستیک و فنی‌اش از ارتش لبنان، اما اهمیت کمتری به این موضوع نشان می‌دهد. حمایت انگلیس از احداث پایگاهی مستحکم در ارتفاعات العویضه در بخش شرقی جنوب لبنان در نزدیکی مرزهای این کشور با فلسطین اشغالی، ابهاماتی را درباره پیشنهادهای قبلی این کشور برای احداث برج‌هایی مشابه برج‌های ارتش لبنان در مرزها با سوریه ایجاد کرد اما برخی منابع نظامی غربی تاکید کردند که انگلیس به استمرار حمایت‌های خود از ارتش لبنان پایبند است اما توجه نظامی انگلیس به لبنان با تغییر و تحول‌های استراتژیک در این کشور و به دلیل برخی مسایل مالی داخلی انگلیس، کاهش یافته است.
همچنین توقف حمایت مالی آمریکا از نیروهای یونیفل بر برخی از هیئت‌های نظامی که در حال حاضر در لبنان حضور دارند، تاثیر گذاشته است، این کاهش حمایت‌های مالی نه بر کارمندان غیرنظامی بلکه بر نیروهای نظامی تاثیر گذاشته و به کاهش 25 تا 30 درصدی تعداد آنها منجر شده است، برخی هیئت‌ها همانند ترکیه که سربازهای کمتری دارند، مجبور شدند به دلیل کاهش بودجه آمریکا نیروهای خود را به طور کامل از لبنان خارج کنند.
اکنون هرگونه حضور نظامی غرب در لبنان در گروی موافقت آمریکا است، تمامی منابع اتفاق نظر دارند که در واقع آمریکایی‌ها تصمیم‌گیرنده اول و آخر هستند و در حال حاضر اروپایی‌ها به دنبال راهکارهایی هستند که حضور آنها در لبنان را بدون برانگیختن مخالفت آمریکا تضمین کند.
بازار ![]()