ایران پرسمان - زومیت / بررسی‌های علمی نشان می‌دهد که طول عمر استثنایی صدساله‌ها حاصل توانایی ویژه در به تعویق انداختن یا اجتناب از بیماری‌های مرتبط با سن است.
انسان‌ها به طور متوسط نسبت به گذشته بیشتر عمر می‌کنند، اما فقط تعداد کمی موفق می‌شوند به صدسالگی برسند. دانشمندان سال‌هاست تلاش می‌کنند بفهمند راز این گروه خاص چیست و چرا طول عمر آن‌ها با دیگران متفاوت است.
بازار ![]()
پژوهش‌های تازه نشان می‌دهند که صدساله‌ها رابطه‌ای منحصر‌به‌فرد با بیماری دارند. آن‌ها نه‌تنها دیرتر دچار بیماری می‌شوند، بلکه در طول زندگی خود کمتر از دیگران با مشکلات جدی سلامتی روبه‌رو هستند.
مطالعه‌ای گسترده روی بیش از 170 هزار نفر در سوئد که بین سال‌های 1912 تا 1922 متولد شده بودند نشان داد کسانی که به صدسالگی رسیدند، در میانسالی و پیری بیماری‌های کمتری را تجربه کردند و حتی در سنین بالا نیز نرخ ابتلا به بیماری در آن‌ها پایین‌تر بود.
در هشتاد و پنج سالگی تنها چهار درصد از صدساله‌ها سکته کرده بودند، در حالی‌که این رقم در کسانی که نهایتاً تا حدود 90 سال عمر کردند دو و نیم برابر بیشتر بود. همچنین در صدسالگی تنها دوازده و نیم درصد از این افراد سابقه حمله قلبی داشتند، در حالی‌که در گروه هشتاد تا هشتاد و نه ساله‌ها بیش از یک‌چهارم به این بیماری مبتلا شده بودند. این یافته‌ها نشان می‌دهد صدساله‌ها نه فقط در برابر بیماری‌ها مقاومت بیشتری دارند، بلکه اساساً آن‌ها را دیرتر تجربه می‌کنند و گاهی حتی کاملاً از آن‌ها دور می‌مانند.
برای بررسی دقیق‌تر این موضوع، مطالعه دیگری روی بیش از 274 هزار نفر متولد اوایل دهه 1920 انجام شد و بازه وسیع‌تری از بیماری‌ها، از خفیف تا شدید تحت بررسی قرار گرفت. در میان این افراد تنها یک و نیم درصد به صدسالگی رسیدند. نتایج بار دیگر تأیید کرد که صدساله‌ها در طول زندگی خود کمتر بیمار می‌شوند و سرعت پیشرفت بیماری‌ها در آن‌ها کندتر است.
در صدساله‌ها، بیماری‌ها به تدریج ظاهر می‌شوند و رشد ناگهانی مشکلات سلامتی در دوران پایانی زندگی کمتر دیده می‌شود
جالب‌تر اینکه بیماری‌های صدساله‌ها معمولاً محدود به یک دستگاه بدن باقی می‌ماند و به همین دلیل کنترل و درمانشان ساده‌تر می‌شود. برای نمونه، بیماری‌های قلبی–عروقی اگرچه شایع‌ترین دسته در همه گروه‌ها بودند، در صدساله‌ها کمتر دیده شد.
تنها هشت درصد از صدساله‌ها در هشتاد سالگی به بیماری قلبی مبتلا بودند، در حالی‌که بیش از پانزده درصد از همسالان کوتاه‌عمرشان چنین تجربه‌ای داشتند. همچنین این گروه در برابر مشکلاتی مثل افسردگی و زوال عقل نیز مقاوم‌تر بودند و اغلب تازه در حدود هشتاد و نه سالگی با چند بیماری هم‌زمان روبه‌رو می‌شدند. در حالی‌که افراد غیرصدساله معمولاً در سال‌های پایانی زندگی با افزایش ناگهانی و شدید بیماری‌ها مواجه می‌شدند.
یافته‌ها تصویر تازه‌ای از پیری ترسیم می‌کنند. برخلاف تصور رایج که طول عمر بیشتر را مساوی با بیماری‌های بیشتر می‌داند، صدساله‌ها نشان می‌دهند که می‌توان با سرعت کمتری پیر شد و حتی با وجود عمر طولانی، سال‌های بیشتری را در سلامت گذراند.
البته هنوز مشخص نیست توانایی اجتناب از بیماری‌ها بیشتر از ژنتیک سرچشمه می‌گیرد یا سبک زندگی و شرایط محیطی، یا اینکه ترکیبی از همه این عوامل نقش دارد. آنچه روشن به‌نظر می‌آید این است که بررسی دقیق الگوی پیری در صدساله‌ها می‌تواند سرنخ‌های ارزشمندی برای کمک به دیگران در جهت داشتن زندگی سالم‌تر و طولانی‌تر فراهم کند.
پژوهش نخست در ژورنال GeroScience و پژوهش دوم در ژورنال eClinicalMedicine منتشر شد.