ایران پرسمان - ایسنا / یک مطالعه جدید نشان داده است که ژنی که از انسان‌های باستانی منقرض‌شده به ارث رسیده، برای مردم بومی قاره‌های آمریکا یک مزیت سازگاری فراهم کرده و امروزه نیز هنوز در میان افرادی با تبار بومی رایج است.
این مطالعه که در نشریه Science منتشر شده، بر روی ژنی به نام MUC19 تمرکز داشت که در تولید پروتئین‌هایی نقش دارد که بزاق و سدهای مخاطی در مجاری تنفسی و گوارشی را تشکیل می‌دهند. پژوهشگران نشان دادند که یک واریانت از این ژن که از دنیسوواها که گونه‌ای رازآلود از انسان‌های باستانی هستند، منشأ گرفته، در میان لاتین‌تبارهای امروزی با تبار بومی آمریکایی وجود دارد و همچنین در دی‌ان‌ای به‌دست‌آمده از افرادی که در محوطه‌های باستان‌شناسی در سراسر آمریکای شمالی و جنوبی کشف شده‌اند نیز دیده می‌شود.
بازار ![]()
به نقل از ساینس‌دیلی، فراوانی این ژن در جمعیت‌های انسانی مدرن نشان می‌دهد که ژن تحت انتخاب طبیعی قابل‌توجهی بوده، به این معنا که برای حاملان خود یک مزیت بقا یا تولیدمثلی فراهم کرده است. هنوز مشخص نیست که دقیقا این مزیت چه بوده، اما با توجه به نقش ژن در فرآیندهای ایمنی، ممکن است به جمعیت‌ها کمک کرده باشد تا در برابر عوامل بیماری‌زایی که هنگام مهاجرت به قاره‌های آمریکا هزاران سال پیش با آن‌ها روبه‌رو شدند، مقابله کنند.
امیلیا اوئرتا-سانچز (Emilia Huerta-Sánchez)، استاد بوم‌شناسی، تکامل و زیست‌شناسی ارگانیسمی در دانشگاه براون و نویسنده این مطالعه، گفت: از دیدگاه تکاملی، این یافته نشان می‌دهد که آمیزش‌های باستانی می‌توانند اثراتی داشته باشند که ما هنوز هم امروزه با آن‌ها مواجهیم. از دیدگاه زیستی، ما ژنی را شناسایی می‌کنیم که به نظر می‌رسد سازگار است، اما عملکرد آن هنوز مشخص نشده است. ما امیدواریم این موضوع منجر به مطالعات بیشتری شود تا دریابیم این ژن در واقع چه کاری انجام می‌دهد.
موارد زیادی درباره دنیسوواها که میان 300 هزار تا 30 هزار سال پیش در آسیا زندگی می‌کردند، نمی‌دانیم، جز چند فسیل کوچک از غار دنیسووا در سیبری، دو قطعه استخوان فک یافت‌شده در تبت و تایوان و یک جمجمه تقریبا کامل در چین که امسال پیدا شد. فسیل کوچک در سیبری حاوی دی‌ان‌ای باستانی بود که به دانشمندان امکان می‌دهد ژن‌های مشترک میان دنیسوواها و انسان‌های مدرن را بررسی کنند. پژوهش‌های پیشین به رهبری اوئرتا-سانچز نشان داده بود که نسخه‌ای از ژنی به نام EPAS1 که از دنیسوواها به دست آمده، ممکن است به شرپاها و سایر تبتی‌ها کمک کرده باشد تا با ارتفاعات بالا سازگار شوند.
در این مطالعه، پژوهشگران دی‌ان‌ای دنیسوواها را با ژنوم‌های مدرنی که از طریق «پروژه 1000 ژنوم» جمع‌آوری شده بود، مقایسه کردند. آن‌ها دریافتند که ژن MUC19 مشتق‌شده از دنیسوواها با فراوانی بالا در جمعیت‌های لاتین‌تبار که دارای تبار بومی آمریکایی هستند، وجود دارد. پژوهشگران همچنین به دنبال این ژن در دی‌ان‌ای 23 فردی بودند که از محوطه‌های باستان‌شناسی در آلاسکا، کالیفرنیا، مکزیک و دیگر نقاط قاره‌های آمریکا جمع‌آوری شده بود. این واریانت دنیسووایی نیز در میان این افراد باستانی با فراوانی بالا دیده شد.
گروه پژوهشی از چندین آزمون آماری مستقل استفاده کردند تا نشان دهد که واریانت MUC19 دنیسووایی در میان جمعیت‌های بومی باستانی آمریکا و همچنین افراد امروزی با تبار بومی به شکل غیرمعمولی افزایش یافته است و اینکه ژن روی یک بخش غیرعادی بلند از دی‌ان‌ای باستانی قرار دارد که هر دو نشانه‌ای از آن است که انتخاب طبیعی فراوانی آن را تقویت کرده است. پژوهش همچنین آشکار کرد که این ژن احتمالا ابتدا از دنیسوواها به یک جمعیت دیگر از انسان‌های باستانی یعنی نئاندرتال‌ها منتقل شده و سپس از طریق آن‌ها به انسان‌های مدرن رسیده است.
به طور معمول، نوآوری ژنتیکی از طریق یک فرآیند بسیار کند ایجاد می‌شود. اما چنین انتقال‌هایی راهی ناگهانی برای وارد کردن حجم زیادی از تنوع جدید فراهم کردند. در این مورد، به نظر می‌رسد «مخزن تازه‌ای از تنوع ژنتیکی» به انسان‌های مدرن هنگام مهاجرت به قاره‌های آمریکا، شاید با تقویت دستگاه ایمنی کمک کرده باشد.
اوئرتا-سانچز می‌گوید: چیزی در مورد این ژن به وضوح برای این جمعیت‌ها مفید بوده و شاید هنوز هم باشد یا در آینده مفید واقع شود.
وی امیدوار است که شناسایی اهمیت این ژن موجب پژوهش‌های جدیدی درباره عملکرد آن شود تا سازوکارهای زیستی تازه‌ای آشکار شود، به‌ویژه از آنجا که شامل واریانت‌های ژنتیکی کُدکننده‌ای است که توالی پروتئین را تغییر می‌دهند.